| English-Thai: NECTEC's Lexitron Dictionary | |
|---|---|
| จึง | (adv.) then See also: therefore, consequently, accordingly Syn. จึ่ง, แล้วจึง, แล้วก็ |
| English-Thai: HOPE Dictionary | |
|---|---|
| access key | กุญแจการเข้าถึงหมายถึง รหัส หรือคำหลักที่ใช้เพื่อให้เข้าถึงข้อมูลที่มีเก็บไว้ได้ ข้อมูลบางอย่างต้องทำเป็นการเฉพาะ และจะยอมให้เรียกมาใช้ได้เฉพาะคนบางกลุ่ม จึงต้องมีกุญแจที่จะให้รู้กันเฉพาะคนในกลุ่ม ผู้ที่ไม่รู้กุญแจ ก็ไม่สามารถเรียกเอาข้อมูลออกมาดู หรือมาใช้หรือแก้ไขได้ |
| adrenal gland | ต่อมหมวกไต มีส่วนประกอบ 2 ส่วน 1. ส่วนเปลือก (adrenal cortex) ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมน 1.1 กลูโคคอร์ติคอยด์ แยกย่อยได้แก่ cortisone ,hydrocortisone ซึ่งทำหน้าที่ในการเผาผลาญคาร์โบไฮเดรต ไขมัน และโปรตีน ทำให้จำนวนกลูโคสในเลือดเพิ่มขึ้น และไกลโคเจนจะถูกสะสมในตับมากขึ้น ดังนั้นจะเห็นว่าฮอร์โมนนี้จะทำหน้าที่ตรงข้ามกับ insulin ในขณะที่ร่างกายเครียดจะหลั่ง ACTH และ cortisoneออกมาโดยผ่านทาง higher center ของระบบประสาทส่วนกลาง เราจึงมักพบ cortisone ในสภาวะที่ร่างกายได้รับความเจ็บปวด ถูกของร้อน มีคม ไข้สูง ฯลฯ 1.2 ไมเนอราลคอร์ติคอยด์ แยกย่อยได่แก่ aldosterone deoxycorticosterone ซึ่งมีจำนวนน้อย ทั้งสองฮอร์โมนทำหน้าที่ควบคุมน้ำและเกลือแร่ 1.3 sex hormone แยกย่อยได้เป็น Estrogen Progesterone Androgen 2. ส่วนแกน (adrenal medulla) ทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมนสำคัญคือ 2.1 adrenaline หรือ epinephrine ทำให้หัวใจเต้นแรง ความดันเลือดเพิ่มขึ้น เส้นเลือดที่ผิวหนังและอวัยวะภายในบีบตัว อัตราการหายใจเพิ่มขึ้น เร่งการสลาย glycogen ในตับเพื่อเปลี่ยนเป็น glucose ทำให้นเตาลในเลือดสูงขึ้น 2.2 noradrenaline ไม่มีผลต่อการเผาผลายอาหารในร่างกาย แต่มีผลทำให้เลือดหดตัว หัวใจเต้นช้าลง ความดันเลือดสุงขึ้น ขยายหลอดลม แต่ไม่มีผลต่อระดับ้ำตาลในเลือด |
| algorithm | (แอล' กะริธธึม) n. ระบบกฏเกณฑ์ในการแก้ปัญหาของจำนวนที่แน่นอนทางคณิตศาสตร์เช่นในการหาค่าของตัวหารร่วมที่สุด., Syn. algorism, -algorithmic adj. ขั้นตอนวิธีอัลกอริทึมหมายถึง การวิเคราะห์แยกแยะวิธีการทำงานให้เป็นขั้นเป็นตอนโดยกำหนดให้เรียงกันไปตามลำดับ การเขียนโปรแกรมในยุคแรก ๆ นั้น ผู้เขียนโปรแกรมจะต้องมองเห็นขั้นตอนในการแก้ปัญหาอย่างแจ่มชัดเสียก่อน จึงจะเขียนโปรแกรมได้ |
| alt key | แป้นสลับเป็นแป้นหนึ่งบนแผงแป้นอักขระ มีคำ ALT (ย่อมาจาก alternate) อยู่บนแป้น แป้นนี้ต้องใช้พร้อมกับแป้นอื่น ๆ จึงจะเป็นคำสั่งให้เครื่องคอมพิวเตอร์ทำงานบางอย่าง เช่น เมื่อ กดแป้น ALT+P (กดแป้น ALT และแป้นตัวอักษร P พร้อมกัน) จะเท่ากับเป็นการสั่งให้คอมพิวเตอร์พิมพ์แฟ้มข้อมูล |
| alternate key | เป็นแป้นหนึ่งบนแผงแป้นอักขระ (มีคำ ALT อยู่บนแป้น) แป้นนี้ต้องใช้พร้อมกับแป้นอื่น ๆ จึงจะเป็นคำสั่งให้เครื่องคอมพิวเตอร์ทำงานบางอย่าง เช่น เมื่อ กดแป้น ALT+P (กดแป้น ALT และแป้นตัวอักษร P พร้อมกัน) จะเท่ากับเป็นการสั่งให้คอมพิวเตอร์พิมพ์แฟ้มข้อมูล |
| arithmetic statement | ข้อความสั่งคำนวณ หมายถึง คำสั่งที่กำหนดให้คอมพิวเตอร์ นำค่าไปเก็บไว้ในหน่วยความจำหรือนำค่าเหล่านั้นไปทำการคำนวณ เมื่อได้ผลจากการคำนวณแล้วจึงนำไปเก็บในตำแหน่งที่ซี่งกำหนดไว้ เช่น score = A+B หมายความว่า ให้นำค่า A+B ได้ผลเท่าใด นำไปเก็บไว้ที่ score |
| control key | แป้นควบคุมเป็นแป้นพิเศษแป้นหนึ่ง โดยปกติ จะมีตัวย่อ Ctrl ไว้ให้อยู่ บนแป้น เป็นแป้นที่ต้องใช้พร้อมแป้นอื่น ๆ จึงจะเป็น คำสั่งให้คอมพิวเตอร์ ทำงานอย่างใดอย่างหนึ่งโดยเฉพาะได้ เช่น ในระบบวินโดว์ การกดแป้นCTRL+S จะใช้แทนคำสั่ง save ได้ แป้น CTRL นี้ โดยปกติจะใช้สัญลักษณ์ ^ แทน เช่น ^S คือกดแป้น CTRL+S |
| autoexec.bat | ชื่อแฟ้มคำสั่งรวม เป็นชื่อของแฟ้มเก็บคำสั่งรวม (batch file) แฟ้มหนึ่ง ถือเป็นแฟ้มพิเศษ เพราะคอมพิวเตอร์จะทำตามคำสั่งในแฟ้มที่ชื่อนี้ทันทีที่เปิดเครื่อง โดยมาก จะเขียนขึ้นเพื่อให้ผู้ใช้คอมพิวเตอร์เรียกโปรแกรมต่าง ๆ มาใช้ได้เลย โดยไม่ต้องเสียเวลาหาว่า โปรแกรมที่ต้องการอยู่ในสารบบ (directory) ใด ใช้คำสั่งเข้าไปในสารบบนั้น แล้วจึงตามด้วยชื่อแฟ้มที่เป็นโปรแกรม แต่ผู้ใช้สามารถพิมพ์ชื่อโปรแกรมได้เลย ตัวอย่างแฟ้ม autoexec.bat ที่นำเข้าสู่ โปรแกรม FoxPro โดยผ่านโปรแกรม VTHAI อาจมีข้อความดังนี้ echo off cls cd FOXPRO25 VTHAI/U CD\ AUX : axis : |
| batch processing | การประมวลผลเชิงกลุ่มหมายถึงการประมวลผลที่ทำต่อเนื่องกันไปตามลำดับโดยมีระบบปฏิบัติการ (operating system) เป็นตัวควบคุม ในการประมวลผลแบบนี้ เราจะต้องจัดรวบรวมข้อมูลและแบ่งแยกเป็นกลุ่มไว้ให้เรียบร้อยก่อน จึงส่งเข้าเครื่องคอมพิวเตอร์เพื่อประมวลผลทีเดียว เมื่อเสร็จแล้วจึงจัดรวบรวมเป็นรายงาน หรือสรุปผลอีกทีหนึ่ง วิธีการประมวลผลแบบนี้ทำง่าย ประหยัด และตรงไปตรงมา แต่อาจจะช้าไปบ้าง เพราะต้องรอให้ข้อมูลเรียบร้อยก่อน ตรงกันข้ามกับการประมวลผลแบบเชื่อมตรง (on line proessing) ซึ่งหมายถึงการที่เครื่องจะประมวลผลทันทีที่ได้รับข้อมูลดู on line processing ประกอบ |
| boot | (บูท) {booted,booting,boots} n. รองเท้าหุ้มข้อเท้า,รองเท้าบู๊ท,เครื่องหุ้มคล้ายปลอก,ฝาครอบป้องกัน,ปลอกหุ้มเบาะ,โครงรถ,เครื่องรัดทรมานข้อเท้า,การเตะ,การถีบ,การปลดออก vt. สวมรองเท้าบู๊ท,เตะ,ถีบ เริ่มต้นใหม่เริ่มเครื่องใหม่หมายถึง การเปิดเครื่องคอมพิวเตอร์ให้เริ่มต้นทำงาน (ว่ากันว่า คำ "boot" นี้ มาจากคำว่า "bootstrap" เบื้องหลังการใช้คำ ๆ นี้ อยู่ที่การขู่ว่า ถ้าไม่ทำงานแล้วละก็ โดนรองเท้าบู๊ตแน่ ๆ เลย) การเริ่มเครื่องใหม่นั้น โดยปกติ เมื่อกดสวิตช์เปิดแล้ว คอมพิวเตอร์จะเริ่มต้นทำงานด้วยการอ่านจานบันทึกในหน่วยบันทึก A: ถ้าในหน่วยบันทึก A: ไม่มีจานบันทึก ก็จะไปอ่านจานบันทึก C: (จะไม่สนใจหน่วยบันทึก B: เลย) ถ้ามีจานบันทึกใน A: จานบันทึกนั้นจะต้องมีคำสั่งระบบ (แฟ้มข้อมูล command.com) อยู่ คอมพิวเตอร์จึงจะเริ่มต้นทำงานต่อไปได้ ถ้าจานบันทึกใน A: ไม่มีคำสั่งระบบ จะมีรายงานบนจอภาพว่าเป็น "non-system disk" ในกรณีเช่นนี้ต้องเปลี่ยน แผ่น A: หรือดึงแผ่น A: ออก แล้วเริ่มต้นใหม่จาก หน่วยบันทึก C: (ถ้ามี) อนึ่ง การเริ่มเครื่องใหม่นั้น ทำได้ 2 วิธี วิธีแรกเริ่มด้วยการเปิดสวิตช์ที่เครื่องคอมพิวเตอร์ตามที่ได้อธิบายแล้ว เรียกว่า "cold boot" อีกวิธีหนึ่งที่ใช้เมื่อมีการเปิดเครื่องอยู่ก่อนแล้ว แต่ต้องการเริ่มเครื่องใหม่ หรือเครื่องเกิดขัดข้องหรือค้าง (hang) ให้ กดแป้น CTRL +ALT +DEL เรียกว่า "warm boot" |
| ctrl key | เป็นแป้นหนึ่งบนแผงแป้นอักขระที่มีตัว Ctrl อยู่บนแป้น คำ Ctrl นี้ย่อมาจาก Control แป้นนี้ต้องกดพร้อมกับแป้นใดแป้นหนึ่ง จึงจะใช้เป็นคำสั่งให้คอมพิวเตอร์ทำงานให้ได้ เช่นถ้ากดแป้นนี้พร้อมกับ S จะเป็นการสั่งบันทึกข้อมูล เป็นต้น |
| daughterboard | แผงวงจรตัวลูกหมายถึง แผงวงจรอีกชุดหนึ่ง ที่ทำเพิ่มไว้เผื่อให้เลือกใช้ได้ สามารถเสียบเข้าใช้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ควบคู่ไปกับแผงวงจรหลักได้เลย เมื่อเรียกแผงวงจรหลักว่า ตัวแม่ (motherboard) จึงได้เรียกตัวนี้ว่า ตัวลูก |
| buffer | (บัฟ'เฟอะ) {buffered,buffering,buffers} n. ตัวกันชน,สารที่สามารถทำให้ทั้งกรดและด่างเป็นกลาง,เครื่องขัดเงา,คนงานขัดเงา vt. ใส่ตัวทำให้กรดหรือด่างเป็นกลาง,ผ่อนคลาย,ปกป้อง,กันชน, Syn. cushion ที่พัก (ข้อมูล) กันชนบัฟเฟอร์ในกรณีที่อัตราความเร็วในการทำงานของอุปกรณ์บางอย่างมีความเร็วไม่เท่ากัน เป็นต้นว่า เครื่องพิมพ์และหน่วยประมวลผลซึ่งทำงานด้วยความเร็วที่แตกต่างกันมาก คอมพิวเตอร์ประมวลผลเสร็จแล้วจึงต้องส่งผลมารออยู่ที่บัฟเฟอร์ก่อน เพราะเครื่องพิมพ์จะใช้เวลามากกว่าในการพิมพ์ (พิมพ์ตามไม่ทัน) เราจะพบบ่อย ๆ ว่า แม้ว่าจะสั่งให้หยุดพิมพ์ แต่เครื่องพิมพ์จะไม่หยุดทันที ทั้งนี้เป็นเพราะมีข้อมูลที่คอมพิวเตอร์ส่งไปรออยู่ที่บัฟเฟอร์แล้ว เครื่องพิมพ์จะต้องพิมพ์จนหมดข้อมูลในบัฟเฟอร์นี้ จึงจะหยุด คอมพิวเตอร์นั้นจะมีที่พักข้อมูลทั้งเมื่อรับข้อมูลเข้าและเมื่อส่งข้อมูลออก อันที่จริง บัฟเฟอร์ก็เป็นส่วนหนึ่งของหน่วยความจำนั่นเอง |
| bug | (บัก) {bugged,bugging,bugs} n. แมลง,เชื้อจุลินทรีย์,ความบกพร่อง,แฟน,คนคลั่ง,เครื่องดักฟัง,ความคลั่ง,เหยื่อตกปลาที่คล้ายแมลง vt. รบกวน,ติดตั้งเครื่องดักฟังในที่ลับ, Syn. fault,defect จุดบกพร่องหมายถึง ปัญหาที่เกิดขึ้นกับโปรแกรมอันเนื่องมาจากคำสั่งในโปรแกรมนั้นเอง ซึ่งทำให้การทำงานของโปรแกรมไม่ถูกต้อง มีข้อผิดพลาด หรือไม่ราบรื่นเท่าที่ควร นอกจากปัญหาเกี่ยวกับโปรแกรมแล้ว อาจเป็นปัญหาเกี่ยวกับตัวเครื่องก็ได้ คำนี้มาจากคำ bug ที่แปลว่า ตัวด้วง ตัวแมลง ที่ชอบทำให้คอมพิวเตอร์สมัยก่อนเสีย (เกิดการลัดวงจรขึ้น) การแก้ไขจุดบกพร่องของโปรแกรม จึงใช้คำว่า "debug" |
| casette tape | ตลับแถบบันทึกหมายถึง ม้วนแถบพลาสติกอาบแม่เหล็ก นำมาใช้ในการเก็บข้อมูล ใช้ทั้งกับไมโครคอมพิวเตอร์ และเครื่องขนาดใหญ่ (mainframe) ที่นำมาใช้กับไมโครคอมพิวเตอร์นั้น มีลักษณะเหมือนตลับเทปเพลงธรรมดา สมัยหนึ่งเรานิยมใช้แถบบันทึกนี้เก็บข้อมูล เพราะราคาถูกกว่าสื่ออย่างอื่น แต่จะมีปัญหาตามมามากมาย เช่นในเรื่องความคลาดเคลื่อนของข้อมูล อีกทั้งยังมักจะเสียง่าย ในปัจจุบัน จึงหันมานิยมใช้จานบันทึก (diskette) จานบันทึกอัดแน่นหรือซีดี (CD) แทนกันหมดแล้ว |
| cd-rom drive | หน่วยขับซีดีรอมหมายถึง หน่วยบันทึกที่ใช้อ่านจานบันทึกอัดแน่น หรือซีดี ในปัจจุบัน ไมโครคอมพิวเตอร์ส่วนมากมีหน่วยบันทึกที่สามารถอ่านข้อมูลจากสื่อชนิดนี้ได้ แต่ยังคงบันทึกข้อมูลลงไปไม่ได้ ต้องมีอุปกรณ์พิเศษ ความเร็วในการอ่านค่อนข้างสูงจนดูภาพเคลื่อนไหวได้ดีเหมือนดูภาพยนตร์ ในปัจจุบัน จานซีดีกำลังได้รับความนิยมมากขึ้นทุกที ทำให้ราคาถูกลงมาก คอมพิวเตอร์ทุกเครื่องจึงมักจะมีหน่วยบันทึกชนิดนี้ติดตั้งไว้ด้วย |
| cga | (ซีจีเอ) ย่อมาจาก color gragphic adapter แปลว่า ตัวปรับสำหรับภาพกราฟิก ที่จะมองเห็นบนจอภาพของเครื่องคอมพิวเตอร์ ตัวปรับนี้เป็นมาตรฐานจอภาพของเครื่องไอบีเอ็ม แต่ภาพที่ปรากฏให้เห็นบนจอนั้นยังดูแข็ง ๆ ไม่ได้ผสมกลมกลืนสนิท ดูแล้วอาจจะปวดศรีษะได้ คอมพิวเตอร์รุ่นใหม่ ๆ จึงพัฒนาตัวปรับสีนี้ใหม่ มีชื่อ เรียกว่า EGA หรือ VGA ดู EGA และ VGA ประกอบ |
| check sum | ผลรวมตรวจสอบหมายถึง ผลการคำนวณเพื่อยืนยันในความแม่นตรงของการถ่ายโอนข้อมูลผ่านทางโมเด็ม ส่วนมากจะเป็น XModem โดยปกติ ในการส่งข้อมูล คอมพิวเตอร์จะต้องจัดการแยกข้อมูลทั้งหมดออกเป็นส่วนเล็ก ๆ ก่อน ฉะนั้นเมื่อส่งเรียบร้อยแล้ว จึงต้องมีการตรวจสอบผลรวม ถ้าตรงกัน ก็แปลว่า ข้อมูลที่ส่งออกไปถูกต้องครบถ้วน |
| click | (คลิค) 1. {clicked,clicking,clicks} n. เสียงดังกริ๊ก,กลอนสปริง,ตัวดึง,เสียงกระเดาะลิ้น vi. เสียงดังกริ๊ก,เปล่งเสียงดังกริ๊ก,กระเดาะลิ้นดังกริ๊ก,กระทำสำเร็จ,ประสานกันได้ดี,สอดคล้อง,ได้รับการต้อนรับจากประชาชน vt. ทำให้เกิดเสียงดังกริ๊ก,กระทบดังกริ๊ก 2. กด (เมาส์) การกดนิ้วในจังหวะสั้น ๆ เร็ว ๆ 1 ที ลงบนปุ่มใดปุ่มหนึ่งของของเมาส์ (ส่วนใหญ่จะใช้ปุ่มซ้ายมือสุด) แล้วยกออกในทันที ใช้เมื่อต้องการสั่งการตามรายการในเมนู หรือเลือกรายการที่ต้อง การที่มีแสดงอยู่บนจอภาพ โดยเลื่อนเมาส์ให้ลูกศรชี้อยู่ที่คำสั่งที่ต้องการก่อน จึงค่อยกด (ในภาษาไทยอาจใช้สั้น ๆ ว่า "กดเมาส์ ") ในบางกรณี ต้องกดสองทีเร็ว ๆ เรียกว่า double click ดู double click ประกอบ |
| client application | โปรแกรมเฉพาะเครื่อง1. ในเรื่องของข่ายงานบริเวณเฉพาะที่ (LAN) คำนี้หมายถึง โปรแกรมที่เก็บอยู่ในคอมพิวเตอร์บางเครื่อง โดยปกติ ในระบบเครือข่ายนั้น จะต้องมีคอมพิวเตอร์กลางเครื่องหนึ่ง ซึ่งใช้เป็นที่เก็บโปรแกรมต่าง ๆ ไว้ให้คอมพิวเตอร์ในเครือข่ายสามารถเรียกไปใช้ได้ เรียกว่า เครื่องบริการแฟ้ม (file server) (คอมพิวเตอร์แต่ละเครื่องในเครือข่ายไม่จำเป็นต้องมีโปรแกรมเหล่านั้น) แต่ถ้าเครื่องบริการแฟ้มนั้นเสีย คอมพิวเตอร์อื่น ๆ ในเครือข่ายเดียวกันนั้นก็จะทำงานไม่ได้เลย ฉะนั้น เราจึงมักจะให้คอมพิวเตอร์บางเครื่องในเครือข่ายมีโปรแกรมเก็บไว้ในเครื่องของตนเองด้วย อย่างไรก็ตาม ในกรณีนี้ คอมพิวเตอร์เครื่องอื่นที่แม้จะอยู่ในเครือข่ายเดียวกัน จะไม่สามารถเรียกโปรแกรมจากคอมพิวเตอร์เครื่องนี้ไปใช้ได้ เราเรียกโปรแกรมที่เก็บอยู่เฉพาะในเครื่องนี้ว่า " client application "2. โปรแกรมบนระบบวินโดว์ที่สามารถโยงถึงที่มาของภาพหรือข้อความที่เป็นต้นแบบได้ หากเมื่อใดมีการแก้ไขในแฟ้มต้นแบบ โปรแกรมก็จะจัดการแก้ไขในแฟ้มใหม่ ให้ด้วย ดู OLE เปรียบเทียบ |
| clock ticks | สัญญาณนาฬิกาหมายถึง จังหวะช่วงเวลาที่นาฬิกาเดิน (ติ๊ก) ซึ่งจะเป็นช่วงที่แน่นอนสม่ำเสมอ ในแต่ละช่วงเดินของนาฬิกาที่เรียกว่า "ติ๊ก" นั้น คอมพิวเตอร์จะทำงานตามคำสั่ง และจะหยุดทำงานในช่วงว่างระหว่างติ๊ก ยิ่งช่วงติ๊กนี้ถี่เท่าใด ก็ยิ่งแปลว่าคอมพิวเตอร์ทำงานเร็วเท่านั้น สัญญาณนาฬิกานี้ จึงถือเป็นเครื่องบ่งชี้ถึงความเร็วของการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ ความ เร็วของการเดินของนาฬิกา หรือความถี่นี้วัดกันเป็นเมกะเฮิรตช์ (megahertz) 1 เมกะเฮิรตซ์ จะเท่ากับ 1 ล้านติ๊กของนาฬิกาต่อ 1 วินาที คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลหรือพีซีในยุคปัจจุบันนั้นมีหน่วยความจำที่ทำงานด้วยความเร็ว ถึงประมาณ 33-66 เมกะเฮิร์ตซ์ |
| clone | (โคลน) n. พวกสิ่งมีชีวิตที่สืบพันธุ์จากระบบไร้เพศ., See also: clonal adj. คอมพิวเตอร์เลียนแบบหมายถึง เครื่องคอมพิวเตอร์ที่ทำเลียนแบบเครื่องคอมพิวเตอร์ยี่ห้อดัง ๆ ส่วนใหญ่จะมีราคาถูก โดยปกติ เขาแบ่งระดับขั้นของคอมพิวเตอร์กันดังนี้ คือ ถ้าเป็นระดับที่มีชื่อเสียงโด่งดังที่สุด ก็มีคอมพิวเตอร์ของบริษัทไอบีเอ็ม (IBM) แมคอินทอช (Macintosh) และคอมแพค (Compaq) ถัดลงมาอยู่ในระดับเทียบเคียงได้ (compatible) หมายถึง พวกที่มีชื่อ แต่โด่งดังน้อยกว่า เช่น เอ็ปซอน (Epson) ที่ขั้นต่ำสุดก็คือพวกที่ทำเลียนแบบในราคาถูก .....ถูกจนคนมักจะชอบเสี่ยงซื้อไปใช้ จึงจะเรียกว่า "clone" |
| cold start | เปิดเครื่อง (คอมพิวเตอร์) การเริ่มต้นระบบการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ใหม่ทั้งหมด โดยเปิดสวิตซ์ที่ตัวเครื่อง การเริ่มต้นเช่นนี้เป็นการเริ่มต้นครั้งแรกหรือเริ่มต้นใหม่เนื่องจากบางครั้ง ขณะที่ใช้อยู่ เกิดข้อผิดพลาดบางประการเกี่ยวกับตัวเครื่องคอมพิวเตอร์ จนทำให้ไม่สามารถประมวลผลต่อไปได้ จึงต้องใช้วิธีปิดสวิตช์ แล้วเริ่มต้นใหม่ดู warm start เปรียบเทียบ |
| color graphic adapter | ตัวปรับต่อภาพสีใช้ตัวย่อว่า CGA หมายถึง ตัวปรับสำหรับภาพกราฟิกที่จะมองเห็นบนจอภาพของเครื่องคอมพิวเตอร์ ตัวปรับนี้เป็นมาตรฐานจอภาพของเครื่องไอบีเอ็ม แต่ภาพที่ปรากฏให้เห็นบนจอนั้นยังดูแข็ง ไม่ได้ผสมกลมกลืนสนิท ดูแล้วพาลจะปวดศรีษะได้ง่าย ๆ คอมพิวเตอร์รุ่นใหม่ ๆ จึงพัฒนาตัวปรับสีนี้ใหม่ มีชื่อ เรียกว่า EGA หรือ VGA |
| command.com | คอมมานด์จุดคอม (ชื่อแฟ้มระบบ) เป็นชื่อแฟ้มข้อมูลแฟ้มหนึ่งในระบบดอส ซึ่งบรรจุคำสั่งระบบต่าง ๆ เช่น dir, copy, del จานบันทึกที่นำมาจัดรูปแบบการเก็บข้อมูลด้วยคำสั่ง format A:/s แล้ว จะมีแฟ้มข้อมูลนี้อยู่ในแผ่น A: แฟ้มข้อมูลนี้ จะนำมาใช้เป็นแผ่นเริ่มต้นเปิดเครื่อง (boot) ได้ ถ้าใช้คำสั่ง Format ในระบบวินโดว์ ต้องกากบาทที่ช่องสี่เหลี่ยมหน้าคำ system disk ด้วย จึงจะมีแฟ้มข้อมูลนี้ (จานบันทึกที่ไม่มีแฟ้มข้อมูลนี้ ใช้เก็บแฟ้มข้อมูลได้อย่างเดียว จะนำมาสั่งให้เริ่มเครื่อง (boot) ไม่ได้) |
| compile | (คัมไพล์') {compiled,compiling,compiles} vt. รวบรวม,เรียบเรียง แปลโปรแกรมหมายถึง แปลโปรแกรมที่เขียนขึ้นด้วยภาษาแนวมนุษย์ (human oriented language) ภาษาใดภาษาหนึ่ง เช่น ภาษาซี (C) ภาษา โคบอล (COBOL) ซึ่งเป็นภาษาที่คอมพิวเตอร์ไม่เข้าใจ ให้เป็นภาษาเครื่อง (machine language) ซึ่งเป็นภาษาที่เครื่องคอมพิวเตอร์เข้าใจได้ การแปลนั้น คอมพิวเตอร์จะอ่านโปรแกรมทั้งหมดเข้าไปแล้วจึงจะลงมือแปล เมื่อเข้าใจแล้ว คอมพิวเตอร์จึงจะปฏิบัติตามคำสั่งในโปรแกรมได้ |
| compiler | (คัมไพ'เลอะ) n. ผู้รวบรวม,ผู้เรียบเรียง ตัวแปลโปรแกรมคอมไพเลอร์หมายถึง โปรแกรมที่แปลโปรแกรมภาษาต่าง ๆ เช่นภาษา FORTRAN, COBOL ฯ เป็นภาษาเครื่อง (machine language) การแปลโดยใช้โปรแกรมแปลนี้ จะใช้วิธีแปลทั้งโปรแกรม นำคำแปลเก็บไว้ในหน่วยความจำ แล้วจึงลงมือปฏิบัติการ (execute) ไปทีละคำสั่ง ถ้ามีการสั่งให้ทำบางคำสั่งซ้ำ ก็ไม่จำเป็นต้องแปลใหม่ดู translator ประกอบดู interpreter เปรียบเทียบ |
| compression | (คัมเพรส'เชิน) n. การอัด,การบีบ,การกด,ผลจากการถูกอัด,ความกดดัน,ภาวะที่ปริมาตร (ในห้องเครื่อง) ต่ำลงและความกดดันของอากาศสูงขึ้นก่อนการเผาไหม้., Syn. compressure การอัดแน่นหมายถึง นำข้อมูลหรือคำสั่งจำนวนมาก ๆ มาอัดให้แน่น เพื่อ ให้ใช้ที่เก็บในหน่วยความจำ หรือจานบันทึกน้อยลง โดยปกติ จะมีโปรแกรม หรือคำสั่ง (ในดอส 6.0) ที่สามารถอัดโปรแกรม ใหญ่ ๆ ที่กินเนื้อที่มาก ๆ ให้เหลือน้อยลง (เพื่อจะได้เก็บลงในแผ่นจานบันทึกได้) จานบันทึกชนิดอ่อน (floppy disk) ในปัจจุบัน มีความสูงสุด 1.44 เมกะไบต์ ฉะนั้น ถ้าแฟ้มข้อมูลใหญ่มาก ก็จะไม่สามารถเก็บลงในแผ่นได้ จึงต้องจัดการอัดให้แน่นเสียก่อน อย่างไรก็ตาม เมื่อจะเรียกมาใช้ จะต้องนำมาคลายออกก่อน เรียกว่า "decompress" การอัดแน่นก็ดี การคลายคืนก็ดี จะต้องมีโปรแกรมเฉพาะจัดทำให้ ในระบบดอส นิยมใช้ PKZip/Unzip ในระบบ Windows 95 โปรแกรมที่นิยมชื่อ WinZip ในระบบยูนิกซ์ ใช้ Gunzipดู expand, decompress เปรียบเทียบ |
| computer language | ภาษาคอมพิวเตอร์หมายถึงภาษาที่ใช้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ หรือใช้เพื่อสื่อสารให้คอมพิวเตอร์เข้าใจ และสามารถปฏิบัติตามคำสั่งได้ โดยปกติเราแบ่งภาษาที่ใช้กับคอมพิวเตอร์ออกเป็น 2 ชนิด คือ1. ภาษาเครื่อง (machine language) คำสั่งที่เขียนด้วยภาษานี้เครื่องจะรับรู้และปฏิบัติตามได้ทันที ผู้ออกแบบคอมพิวเตอร์แต่ละแบบก็จะคิดแบบของภาษาที่ใช้กับเครื่องนั้น ๆ ขึ้นเป็นภาษาเฉพาะของเครื่องลักษณะของภาษาประเภทนี้จะเป็นตัวเลขฐานต่าง ๆ ขึ้นอยู่กับการออกแบบ ฉะนั้นจึงเป็นการยากสำหรับผู้เขียนโปรแกรม ซึ่งต้องเรียนรู้รายละเอียดของเครื่องนั้น ๆ ก่อน จึงจะใช้ภาษาได้2. ภาษาแนวมนุษย์ (human oriented language) หมายถึงภาษาที่มนุษย์เข้าใจ (แต่เครื่องไม่เข้าใจ) เนื่องจากภาษาเครื่องยุ่งยากและสับสน จึงมีการคิดภาษาหนังสือซึ่งมนุษย์เราเคยชินกันอยู่แล้วขึ้น แล้วใช้ตัวแปล (translator) แปลเป็นภาษาเครื่องอีกทีหนึ่ง เครื่องจึงจะดำเนินการได้ ภาษาแนวมนุษย์นี้แบ่งออก ได้เป็น 2 ระดับ คือ2.1 ภาษาระดับต่ำ (low - level language) เช่น ภาษาแอสเซมบลี (Assembly) 2.2 ภาษาระดับสูง (high - level language) เช่นภาษาฟอร์แทรน (FORTRAN) โคบอล (COBOL) ลักษณะของภาษาระดับสูงนี้ ได้มีการประดิษฐ์ขึ้นให้เหมาะสมกับงานเฉพาะอย่าง เช่น ภาษาฟอร์แทรน เหมาะกับงานทางคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และงานวิจัย ภาษาโคบอลและอาร์พีจี (RPG) เหมาะกับงานด้านธุรกิจ เป็นต้น นอกจากนี้ ก็ยังมีภาษาอื่นที่เป็นที่นิยมอีกมาก ภาษาเหล่านี้จะใช้ได้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนมาก เพราะในคอมพิวเตอร์ จะมีตัวแปล (translator) ซึ่งมีหน้าที่คอยแปลภาษาแนวมนุษย์ให้เป็นภาษาเครื่องอีกทีหนึ่ง การใช้ภาษาแนวมนุษย์นี้มีข้อดีคือ ใช้ง่ายกว่า มีความผิดพลาดน้อย แก้ไขตอนหนึ่งตอนใดได้ง่ายกว่า และเขียนได้สั้นกว่า เพราะบางทีคำสั่งเพียงคำสั่งเดียวก็มีผลเท่ากับหลาย ๆ คำสั่งของภาษาเครื่อง แต่ภาษาเครื่องก็มีส่วนดี ตรงที่ใช้เวลาของเครื่องน้อยกว่า เพราะไม่ต้องเสียเวลาในการแปล |
| computer program | โปรแกรมคอมพิวเตอร์ชุดคำสั่งคอมพิวเตอร์หมายถึง คำสั่งคอมพิวเตอร์ชุดหนึ่ง ๆ ที่เขียนขึ้นเป็นภาษาคอมพิวเตอร์ภาษาใดภาษาหนึ่ง เช่น ภาษาซี (C) ภาษาโคบอล (COBOL) ภาษาเบสิก (BASIC) หรือ ภาษาแอสเซมบลี (Assembly) ฯ คำ "โปรแกรม" นี้ อาจจะเรียกเป็นชื่ออื่นก็ได้ เช่น ซอฟต์แวร์ (software) หรือ แอพพลิเคชัน (application) โปรแกรมนั้น แบ่งได้เป็นหลายประเภท ประเภทแรกคือประเภทที่ผู้ใช้เขียนขึ้นเองเพื่อให้ตรงกับความต้องการ กับอีกประเภทหนึ่งมีคนทำสำเร็จรูปไว้ขาย เช่น โปรแกรมสำหรับวาดภาพ (graphics) โปรแกรมประมวลผลคำ (word processing) โปรแกรมตารางจัดการ (spreadsheet) นอกจากนั้น ยังมีโปรแกรมระบบ (systems software) ซึ่งเป็นโปรแกรมที่ควบคุมการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ มีบางส่วนติดตั้งมาจากโรงงานที่ผลิตเลย และโปรแกรมระบบปฏิบัติการ (operating system) ที่จะทำหน้าที่เหมือนแม่บ้านคอยดูแลให้อุปกรณ์ต่าง ๆ ทำงานให้ประสานกัน สรุปว่า คอมพิวเตอร์สามารถทำงานได้ทุกอย่าง แต่คนเขียนคำสั่งต้องเข้าใจขั้นตอน วิธี (algorithm) และภาษาที่จะใช้เป็นอย่างดี จึงจะสามารถเขียนสั่งเครื่องให้ทำงานได้ |
| computer security | ความปลอดภัยในระบบคอมพิวเตอร์ในปัจจุบัน การใช้ระบบเครือข่ายทำให้สามารถดึงข้อมูล ซึ่งบางทีเป็นความลับออกมาดู หรือแอบนำไปเผยแพร่ได้ ฉะนั้น จึงต้องมีการจัดระบบความปลอดภัย ส่วนใหญ่ใช้รหัส ซึ่งจะทำให้ทุกคนไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลทั้งหมดได้ เราอาจอนุญาตเฉพาะคนบางคน หรือกลุ่มคนบางคน ให้สามารถเข้าถึงข้อมูลได้โดยต้องรู้รหัส ฉะนั้นในขณะที่มีการสร้างฐานข้อมูล ก็ควรคำนึงถึงเรื่องนี้ไว้ด้วย |
| control card | บัตรควบคุมหมายถึง บัตรซึ่งบรรจุข้อความที่เป็นภาษาควบคุมงานซึ่งได้มีการกำหนดไว้เป็นรหัสเป็นการเฉพาะ เพื่อใช้ในโอกาสต่าง ๆ กัน หรือใช้กับงานชนิดต่าง ๆ เช่น บัตรควบคุม อาจจะเป็นตัวบอกว่า โปรแกรมหรือชุดคำสั่งชุดต่อไปจะเป็นภาษาฟอร์แทรน ภาษาโคบอล หรือภาษาอื่น ๅ บัตรควบคุมอาจทำให้รู้ได้ว่างานนี้เป็นงานของนิสิต หรือเป็นงานของนักวิจัยทั่วไป เพราะบางทีอาจมีการกำหนดข้อห้ามบางอย่างสำหรับงานของนิสิตไว้ในระบบ ปัจจุบัน ไม่ค่อยมีการใช้บัตรแล้ว คำนี้จึงไม่มีที่ใช้ไปด้วยดู card (บัตร) |
| defrag | นำ (แฟ้มข้อมูล) มาต่อกันในฮาร์ดดิสก์นั้น เมื่อมีการสั่งบันทึกข้อมูลลงไปแล้วมาสั่งลบภายหลัง จะทำให้มีที่ว่างเกิดขึ้นเป็นหย่อม ๆ ฉะนั้น เมื่อมีการนำแฟ้มข้อมูลใหม่บันทึกลงไป คอมพิวเตอร์ก็จะจัดการแบ่งข้อมูลใหม่นี้ให้ได้สัดส่วนพอดีกับช่องที่ว่างอยู่ก่อน ทำให้แฟ้มข้อมูลเดียวถูกเก็บเป็นหย่อม ๆ การเก็บแฟ้มข้อมูลในลักษณะนี้ เรียกว่า เป็นการกระจาย (fragmentation) โปรแกรมระบบดอสรุ่น 6.0 จึงมีคำสั่ง "defrag" ซึ่งจะช่วยจัดการนำแฟ้มข้อมูลเดียวกันมาเรียงให้ติดต่อกัน เพื่อให้การค้นคืนแฟ้มทำได้รวดเร็วขึ้น ในระบบวินโดว์ ก็จะต้องสั่งให้มีการนำแฟ้มมาต่อกันนี้เป็นครั้งคราวเสมอ |
| dialog box | กรอบสนทนาหมายถึงวินโดว์เล็ก ๆ มี ลักษณะเป็นกรอบสี่เหลี่ยมที่จะปรากฏขึ้นมาบนจอภาพเพื่อถามหาข้อมูลเพิ่มเติม ก่อนที่จะนำคำสั่งไปปฏิบัติ เช่น ในโปรแกรมพิมพ์เอกสาร ถ้าสั่งเริ่มแฟ้มข้อมูลใหม่ ก็จะมีกรอบสี่เหลี่ยมเล็ก ๆ ถามว่าต้องการกำหนดหน้าเป็นขนาดใด กั้นขอบซ้าย ขวา บน ล่างเข้ามาเท่าใด มีจำนวนกี่หน้า เมื่อตอบคำถามต่าง ๆ แล้ว จึงกดปุ่ม OK กรอบสนทนานี้ก็จะหายไป พร้อมกับที่คอมพิวเตอร์นำความต้องการนั้นไปปฏิบัติ (อนึ่ง กรอบสนทนาจะปรากฏบนจอภาพทุกครั้งที่เลือกรายการคำสั่งที่มี....ตามหลัง เช่น คำสั่ง new... ใต้เมนู FILE) |
| diskette | แผ่นบันทึกหมายถึง จานบันทึกขนาดเล็ก เฉพาะที่ใช้กับไมโครคอมพิวเตอร์ มีลักษณะอ่อน จึงเรียกว่า แผ่นบันทึก บรรจุไว้ในซองกระดาษ ใช้เป็นที่เก็บข้อมูล เช่นเดียวกับจานบันทึกแม่เหล็ก ที่นิยมใช้กันในปัจจุบัน มีขนาด 5.25x5.25 นิ้ว มีความจุประมาณ 360 เคไบต์ (K byte) หรือ 360,000 ตัวอักษร และ 1.2 เมกะไบต์ หรือ หนึ่งล้านสองแสนตัวอักษร บางทีเรียกกันว่า floppy disk นอกจากนั้น มีขนาด 3.5x3.5 นิ้ว บรรจุอยู่ในซองที่แข็งกว่า มีความจุประมาณ 720 เคไบต์ และ 1.44 เมกะไบต์ หรือ หนึ่งล้านสี่แสนตัวอักษร ในปัจจุบัน อาจใช้เก็บข้อมูลได้ทั้งสองหน้า ทำให้บรรจุข้อมูลได้มาก (เดิมบรรจุข้อมูลได้หน้าเดียว) หรือบางทีอาจทำให้ข้อมูลเบียดอัดมากขึ้น เรียกว่า double density (DD) ชนิดธรรมดาเรียกว่า single density (เดี๋ยวนี้ไม่มีแล้ว) และหากเก็บข้อมูลได้หน้าเดียว เรียกว่า single sided (SS) ซึ่งเดี๋ยวนี้ไม่มีแล้ว หากเก็บข้อมูลได้ทั้งสองหน้า เรียกว่า double sided (DS) แผ่นบันทึกชนิดที่มีความจุพิเศษ คือจุได้ถึง 1.2 ล้านตัวอักษรสำหรับแผ่น 5.25 นิ้ว และจุได้ 1.44ล้านตัวอักษรสำหรับแผ่น 3.5 นิ้ว เรียกว่า high density (HD) ดู disk ประกอบ |
| dot matrix printer | เครื่องพิมพ์แบบจุดส่วนมากเรียกกันสั้น ๆ ว่า dot matrix หรือ dot printer หมายถึง เป็นเครื่องพิมพ์ หรืออุปกรณ์แสดงผลของคอมพิวเตอร์ชนิดหนึ่ง ใช้เข็มตอกลงบนกระดาษ ทำให้ผลที่ออกมาดูเป็นจุดเรียงไปตามตารางรูปสี่เหลี่ยม จุดเหล่านี้จะรวมกันเป็นตัวอักขระที่เป็นรูปและขนาดที่ต้องการ สำหรับเส้นโค้งนั้นเครื่องพิมพ์ชนิดนี้ ทำไม่ได้ดีนัก แต่หากมีจุดเรียงกันได้ละเอียดเท่าใด เส้นโค้งก็จะดูดีขึ้นและตัวอักษรก็จะดูสวยงามขึ้น คุณภาพของเครื่องพิมพ์นั้น จึงวัดกันเป็นจำนวนจุดต่อนิ้ว ยิ่งเครื่องพิมพ์มีคุณภาพ ก็ต้องยิ่งมีจำนวนจุดต่อนิ้วมากมีความหมายเหมือน dot printer ดู printer ประกอบ |
| dot printer | เป็นเครื่องพิมพ์ หรืออุปกรณ์แสดงผลของคอมพิวเตอร์ชนิดหนึ่ง ใช้เข็มตอกลงบนกระดาษ ทำให้ผลที่ออกมาดูเป็นจุดเรียงไปตามตารางรูปสี่เหลี่ยม จุดเหล่านี้จะรวมกันเป็นตัวอักขระที่เป็นรูปและขนาดที่ต้องการ สำหรับเส้นโค้งนั้นเครื่องพิมพ์ชนิดนี้ ทำไม่ได้ดีนัก แต่หากมีจุดเรียงกันได้ละเอียดเท่าใด เส้นโค้งก็จะดูดีขึ้นและตัวอักษรก็จะดูสวยงามขึ้น คุณภาพของเครื่องพิมพ์นั้น จึงวัดกันเป็นจำนวนจุดต่อนิ้ว ยิ่งเครื่องพิมพ์มีคุณภาพ ก็ต้องยิ่งมีจำนวนจุดต่อนิ้วมากมีความหมายเหมือน dot matrix printerดู printer ประกอบ |
| drag and drop | ลากแล้วปล่อยลากไปวางหมายถึง การใช้เมาส์ลากสิ่งใดสิ่งหนึ่ง (ภาพหรือข้อความทั้งบล็อก) บนจอภาพ ไปวางไว้ยังตำแหน่งใหม่ โดยต้องกำหนด (select) ให้คอมพิวเตอร์รู้ก่อน แล้วจึงใช้เมาส์ลากไป การลากด้วยเมาส์นั้น จะต้องกดนิ้วชี้บนปุ่มซ้ายของเมาส์แช่ไว้ ในขณะที่ลากเมาส์เพื่อนำไปวางในที่ ๆ ต้องการ เสร็จเรียบร้อยแล้ว จึงจะยกนิ้วออกจากเมาส์ได้ ในโปรแกรมตารางจัดการ (spreadsheet) อาจลากไปได้ทั้งแถวหรือทั้งคอลัมน์ |
| drive a | A:ไดรฟ์เอหมายถึง ชื่อหน่วยบันทึกหน่วยแรกของเครื่องคอมพิวเตอร์ตระกูลไอบีเอ็ม หรือเครื่องเลียนแบบ (compatibles) เมื่อเปิดเครื่องคอมพิวเตอร์ เครื่องจะเข้าไปดูในหน่วยนี้ก่อน หากไม่พบสิ่งใด ๆ จึงจะย้ายไปดูหน่วยบันทึกอื่นต่อไป หน่วยที่สองจะนิยมเรียกกันว่า B: และหน่วยจานบันทึกแข็งหรือฮาร์ดดิสก์ มักจะถูกกำหนดให้เป็น C: (เวลาเขียน ต้องมีเครื่องหมาย : ตามหลังเสมอ จึงจะหมายถึงหน่วยบันทึก) |
| drum | (ดรัม) {drummed,drumming,drums} n. กลอง,เสียงกลอง,เยื่อแก้วหู vt.,vi. ตีกลอง,เคาะจังหวะ. ดรัม หมายถึงสื่อเก็บข้อมูลชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นวัสดุรูปทรงกระบอกที่หมุนรอบแกนด้วยความเร็ว ที่ผิวนอกฉาบด้วยสารแม่เหล็ก การบันทึกข้อความลงเก็บ จะต้องบันทึกลงบนผิวดรัม ผ่านหัวบันทึก (write head) และอ่านข้อความออกโดยหัวอ่าน (read head) จึงเป็นได้ทั้งหน่วยรับข้อมูล (input) และหน่วยแสดงผล (output) มีความเร็วในการเข้าถึงข้อมูล สูงกว่าเทปแม่เหล็ก (magnetic tape) แต่ยังช้ากว่าจานแม่เหล็ก (magnetic disk) โดยปกติจะต้องเรียกเต็ม ๆ ว่า magnetic drum |
| อังกฤษ-ไทย: คลังศัพท์ไทย โดย สวทช. | |
|---|---|
| Alluvial Complex Soil | ดินตะกอนน้ำพาเชิงซ้อน ดินบริเวณที่ราบน้ำท่วมถึง (flood plain) มีลักษณะสูงๆ ต่ำๆ เนื่องจากการกัดเซาะของน้ำและเกิดจากการทับถม จึงทำให้พบดินตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไป ปะปนกัน จนไม่สามารถแยกและแสดงไว้บนแผนที่ดินที่มีมาตรส่วนขนาดเล็กได้ จึงรวมไว้ในหน่วยแผนที่เดียวกัน [สิ่งแวดล้อม] |
| Alternative Energy | พลังงานทดแทน พลังงานใดๆ ที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ทดแทนแหล่งพลังงาน ซึ่งสะสมตามธรรมชาติและใช้หมดไป เช่น น้ำมัน ถ่านหิน ก๊าซธรรมชาติ ฯ พลังงานทดแทนภายในประเทศซึ่งมีความเป็นไปได้ในการนำมาใช้ผลิตไฟฟ้า มีอาทิ พลังงานจากแสงอาทิตย์ ลม ความร้อนใต้พิภพ น้ำ พืช วัสดุเหลือใช้จากการเกษตร ขยะ ฯ เนื่องจากพลังงานทดแทนดังกล่าวมีกระจายอยู่ตามธรรมชาติและไม่มีความสม่ำเสมอ การลงทุนเพื่อนำมาใช้ประโยชน์ผลิตไฟฟ้าจึงสูงกว่าการนำแหล่งพลังงานประเภท น้ำมัน ถ่านหิน ฯ มาใช้ [ปิโตรเลี่ยม] |
| Anthology | หนังสือรวมเรื่องAnthology หมายถึง หนังสือรวมเรื่องหรือส่วนที่ตัดตอนออกมาจากงานเขียนของผู้แต่งคนเดียวหรือ ผู้แต่งหลาย ๆ คนที่คัดเลือกมาสำหรับการจัดพิมพ์ในฉบับเดียวหรือในชุดเดียว ดังนั้น จึงมีเนื้อหาหลาย ๆ เรื่องรวมอยู่ในเล่มเดียวกัน โดยไม่ได้มีเนื้อหาต่อเนื่องกันเลย เช่น หนังสือรวมบทความ หนังสือรวมงานวิจัย หนังสือรวมเรื่องสั้น เป็นต้น หนังสือรวมเรื่องมักถูกจำกัดที่รูปแบบของวรรณกรรมหรือประเภทของหนังสือ (เช่น เรื่องสั้น บทละคร ร้อยกรอง) หรือประเภทของผู้แต่ง ในบัตรรายการ อาจลงรายการจำแนก (Analytical entry) ให้กับงานเขียนที่จัดพิมพ์ในแบบหนังสือรวมเรื่อง เพื่อให้ผู้ใช้สามารถทราบ หรือค้นหาเนื้อหาของสิ่งพิมพ์แบบรวมเรื่องได้ ส่วนรายการออนไลน์ งานเขียนของผู้แต่งแต่ละบุคคลจะจัดทำรายการอยู่ในรายการบรรณานุกรม (Bibliographic record) ในเนื้อหาที่สามารถค้นหาเนื้อหาของสิ่งพิมพ์ได้โดยใช้คำสำคัญในการสืบค้น [บรรณารักษ์และสารสนเทศศาสตร์] |
| Bauxite | บอกไซต์ ประโยชน์ - เป็นสินแร่อะลูมิเนียม อะลูมิเนียมมีความหนาแน่นต่ำและความแข็งสูง จึงใช้ประโยชน์ได้หลายอย่างในลักษณะเป็นแผ่น ท่อ ใช้ในรถยนต์ เรือบิน และรถไฟในส่วนที่ต้องการน้ำหนักเบา เครื่องใช้ในคร้วเรือน ที่ใส่อาหาร อะลูมิเนียมกำลังจะมาแทนทองแดงในงานส่งกระแสไฟฟ้า ผงอะลูมินา Al2O3 ซึ่งได้จากแร่นี้ ใช้ขัดมันได้ดี [สิ่งแวดล้อม] |
| Clod ; Soil Clod | ดินก้อน มวลดินซึ่งแตกตัวเป็นก้อนขนาดต่าง ๆ กัน เกิดขึ้นจากการไถพรวน หรือขุด เมื่อดินแห้งหรือเปียกเกินไป กำเนิดของดินก้อนจึง ตรงข้ามกับเม็ดดิน (aggregate) ซึ่งเกิดจากการเกาะตัว เป็นก้อนโดยแรง และสารเชื่อมตามธรรมชาติ [สิ่งแวดล้อม] |
| Cohort | รุ่นปี กลุ่มคนที่ได้ผ่านเหตุการณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง ในช่วงเวลาเดียวกัน ดังนั้นคนที่เกิดในเวลาหรือปีเดียวกันจะเป็นคนในรุ่นปีเกิดเดียวกัน คำว่ารุ่นปีเกิดจึงมีความหมายตรงกับคำว่ารุ่นวัย (generation) [สิ่งแวดล้อม] |
| Device driver | โปรแกรมขับอุปกรณ์โปรแกรมที่บอกให้คอมพิวเตอร์รู้ว่าจะทำงานกับอุปกรณ์ที่ต่อกับคอมพิวเตอร์นั้นอย่างไร เช่น โปรแกรมขับเครื่องพิมพ์เป็นตัวบอกให้คอมพิวเตอร์รู้ว่าจะสื่อสารกับเครื่องพิมพ์นั้นอย่างไรจึงจะเข้าใจกัน [คอมพิวเตอร์] |
| Birth Rate | อัตราเกิด อัตราที่คำนวณเกี่ยวกับบุตรเกิดรอดของกลุ่ม ประชากร ต่อจำนวนรวมของกลุ่มประชากรในช่วงเวลาเดียวกัน นิยมใช้อัตราเกิดต่อประชากร 1,000 คน ในช่วง 1 ปี เมื่อกล่าวถึงอัตราเกิดโดยไม่ระบุอะไร มักจะเข้าใจว่าเป็น อัตราเกิดหยาบ (crude birth rate) ซึ่งเป็นอัตราเกิดของบุตรเกิดรอดต่อค่าประชากรรวมทั้งหมด แต่สำหรับ อัตรา เกิดรวมยอด (total birth rate) จะรวมถึงบุตรเกิดรอดและการสิ้นสุดของการตั้งครรภ์ภายหลังสัปดาห์ที่ 28 ส่วนอัตรา เกิดเฉพาะอายุ (age-specific birth rate) นั้น รวมเฉพาะบุตรที่เกิดจากประชากรกลุ่มอายุใดอายุหนึ่ง ต่อประชากรในกลุ่มอายุนั้น เช่น กลุ่มสตรีในวัยเจริญพันธุ์ในช่วงอายุต่างๆ ส่วนคำว่า อัตราเกิดเสถียรภาพ (stable birth rate) นั้น ใช้เรียกอัตราการเพิ่มประชากรตามธรรมชาติที่เพิ่มในอัตาคงที่ ประชากรกลุ่มใดที่มาถึงขั้นที่มีอัตราเพิ่มดังกล่าว เรียกว่า ประชากร เสถียรภาพ หรือ ประชากรคงรูป (stable population) ที่มีการกระจายอายุเสถียรภาพด้วย อัตราเกิดปรับตามมาตรฐาน (standardized birth rate)หมายถีง อัตราเกิดที่คำนวนโดยขจัดผลกระทบของโครงสร้างประชากร ซึ่งแตกต่างกันระหว่างประชากรสองกลุ่มออกแล้ว จึงเหมาะที่จะใช้ในการเปรียบเทียบระหว่างประชากรต่างกลุ่ม อัตราเกิดที่ แท้จริง (intrinsic birth rate) หมายถึง อัตราเพิ่มประชากรตามธรรมชาติ มีค่าเท่ากับผลต่างระหว่างอัตราเกิดและอัตราตายตามธรรมชาติ [สิ่งแวดล้อม] |
| Broad classification | การจัดหมู่หนังสืออย่างกว้าง ๆการจัดหมู่หนังสืออย่างกว้าง ๆ (Broad classification) หมายถึง การจัดหมู่หนังสือโดยเลือกหมวดหมู่ใหญ่อย่างกว้าง ๆ มากกว่าเลือกหมวดหมู่ย่อย และพยายามใช้หมวดหมู่ย่อยให้น้อยที่ที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ก) จัดหมวดหมู่เบื้องต้นสำหรับหนังสือที่ห้องสมุดพึ่งได้รับ เพื่อเตรียมไว้สำหรับจัดหมวดหมู่ละเอียดต่อไป ข) เพื่อใช้ในห้องสมุดขนาดเล็กที่มีหนังสือหมวดหมู่ต่าง ๆ เป็นจำนวนไม่มากนัก จึงไม่จำเป็นต้องจำแนกทรัพยากรสารสนเทศอย่างละเอียด เช่น การจัดหมู่หนังสือระบบทศนิยมของดิวอี้ อาจใช้เลขหมู่ 641.5 แทนการใช้เลขหมู่ 641.5945 สำหรับตำราอาหารอิตาเลียน เป็นต้น [บรรณารักษ์และสารสนเทศศาสตร์] |
| Endrin | เอ็นดริน สารอันตรายในกลุ่มออร์กาโนคลอรีน ใช้ในการป้องกันและกำจัดศัตรูพืช เนื่องจากมีพิษรุนแรงและตกค้างในสิ่งแวดล้อม จึงห้ามนำเข้าตั้งแต่ ปี 2524 เป็นต้นมา [สิ่งแวดล้อม] |
| eureka cup | ถ้วยยูรีกา, ภาชนะที่ใช้สำหรับหาปริมาตรของวัตถุ โดยวัดจากปริมาตรของของเหลวที่ล้นออกมา จากนั้นจึงนำไปคำนวณหาความหนาแน่นของวัตถุได้ [พจนานุกรมศัพท์ สสวท.] |
| meteorite | อุกกาบาต, สสารจากอวกาศวิ่งเข้าสู่โลกด้วยความเร็วสูง เมื่อเสียดสีกับบรรยากาศของโลกจึงทำให้เกิดความร้อนและแสงสว่าง อุกกาบาตบางก้อนจะลุกไหม้หมดไปในบรรยากาศ แต่บางก้อนจะมีส่วนที่เหลือตกลงสู่พื้นโลก [พจนานุกรมศัพท์ สสวท.] |
| Broker | นายหน้าซื้อขายหลักทรัพย์หรือบริษัทนายหน้า การประกอบธุรกิจเป็นนายหน้าหรือตัวแทนเพื่อการซื้อ ขาย หรือแลกเปลี่ยนหลักทรัพย์ให้แก่บุคคลอื่นเป็นทางค้าปกติ โดยได้รับค่านายหน้า ค่าธรรมเนียม หรือค่าตอบแทนอื่นเป็นการตอบแทน ดังนั้น หากบุคคลใดแสดงตนต่อประชาชนเป็นการทั่วไปว่า ตนประกอบธุรกิจโดยพร้อมที่จะให้บริการเป็นตัวแทนหรือนายหน้าเพื่อดำเนินการซื้อ ขาย หรือแลกเปลี่ยนหลักทรัพย์เพื่อบุคคลอื่นหรือลูกค้า จึงถือเป็นการประกอบธุรกิจประเภทนายหน้าซื้อขายหลักทรัพย์ [ตลาดทุน] |
| Carbon-14 | คาร์บอน-14, ไอโซโทปกัมมันตรังสีของธาตุคาร์บอน มีครึ่งชีวิต 5,730 ปี เกิดขึ้นในบรรยากาศชั้นบนของโลก โดยอนุภาคนิวตรอนที่เกิดมาจากรังสีคอสมิกไปชนนิวเคลียสของธาตุไนโตรเจนเกิดเป็นคาร์บอน-14 และถูกออกซิไดส์ไปเป็นคาร์บอนไดออกไซด์เข้าสู่วงจรของสิ่งมีชีวิต หลังจากสิ่งมีชีวิตตายไป จะไม่มีการแลกเปลี่ยนกับคาร์บอนไดออกไซด์ในอากาศอีก คาร์บอน-14 ที่มีอยู่ก็จะสลายลดลงด้วยอัตราที่สามารถทราบได้ จึงใช้ในการคำนวณอายุซากสิ่งมีชีวิตและวัตถุโบราณที่มีคาร์บอนเป็นองค์ประกอบ |
| Central Processing Unit (CPU) | ซีพียู, ชิปที่ติดตั้งอยู่บนเมนบอร์ด ภายในเครื่องคอมพิวเตอร์ เป็นสารกึ่งตัวนำขนาดเล็ก ภายในบรรจุวงจรอิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ ไว้มากมาย โดยวงจรจะประกอบด้วยทรานซิสเตอร์ขนาดเล็กเป็นจำนวนมาก บางครั้งจึงเรียกชิปต่างๆ ว่า ไอซี ทำหน้าที่ในการประมวลผล และควบคุมการทำงานของคอมพิ [พจนานุกรมศัพท์ สสวท.] |
| Cephalopods | ปลาหมึก เป็นสัตว์น้ำไม่มีกระดูกสันหลัง อยู่ในจำพวกหอยที่มีวิวัฒนาการสูง มีตาสามารถมองเห็นภาพได้และมีระบบขับเคลื่อนตัวได้อย่างรวดเร็ว เหมือนปลา สามารถไล่ล่าเหยื่อได้ จึงจัดเป็นเนคตอนชนิดหนึ่ง ลำตัว มีลักษณะคล้ายถุง ห่อหุ้มอวัยวะภายในและเหงือกไว้ มีระยางค์รอบปาก 8-10 อัน ประกอบด้วยปุ่มดูด (sucker) ซึ่งช่วยในการจับและเกาะยึด ปลาหมึกมี 4 พวก คือ พวกรูปร่างยาว (squid), พวกรูปร่างแบนกว้าง (cuttlefish), พวกลำตัวกลม (octopus) และพวกที่มีเปลือกอยู่ด้านนอกตัว (nautilus) [สิ่งแวดล้อม] |
| Data processing | การประมวลผลข้อมูลกรรมวิธีในการเก็บข้อมูลจากที่เกิด นำข้อมูลมาบันทึกไว้ในระบบคอมพิวเตอร์ นำข้อมูลที่เก็บไว้มาจัดทำเป็นรายงานเสนอผู้ใช้ เช่น การใช้คอมพิวเตอร์บันทึกประวัติของนักเรียน ตรวจข้อสอบ ให้คะแนนสอบ แล้วบันทึกคะแนนสอบลงในประวัติของนักเรียน สุดท้ายจึงใช้คอมพิวเตอร์คิดระดับคะแนน และจัดทำรายงานคะแนนสอบ การประมวลผลข้อมูลเป็นการประยุกต์คอมพิวเตอร์แบบพื้นฐานที่มีประโยชน์ต่อการทำงานของหน่วยงานและบริษัทต่างๆ นอกจากงานข้างต้นแล้ว ก็ยังมีตัวอย่างอื่นอีกมาก เช่น โรงแรมใช้คอมพิวเตอร์ประมวลผลทำบัญชีคิดเงินลูกค้า ห้างสรรพสินค้าใช้คอมพิวเตอร์อ่านฉลากสินค้าแล้วคิดเงิน ต่อจากนั้นก็บันทึกเก็บข้อมูลการขายไว้จัดทำบัญชีต่อไป ฯลฯ [คอมพิวเตอร์] |
| Dike | พนัง 1) พนังหินอัคนีที่ขวางตัวอยู่ตามชั้นหินหรือหินเดิมอื่น ๆ ของเปลือกโลก ซึ่งเกิดจากหินเหลวหรือหินหนืด (magma) ที่ถูกบีบอัดอยู่ภายใน และทะลักออกมา ตามรอยร้าวของผิวโลก แล้วแข็งตัวประจุอยู่ในรอยร้าวนั้น พนังหินนี้มักมีมุมสูงชัน ในขณะที่หินเหลวแลบขึ้นมานั้น ถ้าผ่านระหว่างชั้นของหินแต่ละชนิดที่มีรอยชั้นเป็นจุดอ่อน หินเหลวจะผ่านเข้าไปประจุอยู่ระหว่างชั้นหิน และเมื่อแข็งตัวแล้วจะกลายเป้นพนังหินอัคนีที่แทรกในชั้นหิน จึงเรียกว่า พนังแทรกชั้น (sill) 2) คันดินและทรายที่เสริมให้สูงขึ้นจากผิวดินเดิม เพื่อกั้นไม่ให้แม่น้ำหรือจากทะเล มหาสมุทรๆหลผ่านเข้ามาได้ เช่นการสร้างคันดินกั้นน้ำทะเลในประเทศเนเธอร์แลนด์ เพื่อให้ท้องทะเลแห้ง ใช้ทำการเลี้ยงสัตว์และเพาะปลูกได้ อนึ่ง ในกรณีที่เกิดน้ำท่วมอย่างฉับพลัน อาจจะสร้างคันดินกั้นน้ำมิให้น้ำทำความเสียหายแก่ทรัพย์สินบ้านเรือนประชากร แถบฝั่งน้ำได้ โดยเอาทรายใส่กระสอบไปวางเรียงซ้อนสลับกันอาจช่วยลดอุทกภัยลงได้มาก [สิ่งแวดล้อม] |
| Drizzle | ฝนละออง หรือฝนหยิม หยาดน้ำฝนที่เป็นเม็ดมีขนาดเล็กละเอียดเป็น ละออง หรือเป็นฝอยบาง ๆ มีเส้นผ่าศูนย์กลางเล็กกว่า 0.5 ม.ม. (0.02 นิ้ว) ตกค่อนข้างสม่ำเสมอ เนื่องจากเป็นเม็ดเล็กละเอียด และอยู่ใกล้ชิดกันมากสามารถลอยปลิวไป มาตามกระแสลมได้ และมักตกจากเมฆสเตรตัสชั้นต่ำ จึงทำให้ทัศนวิสัยไม่ดี แตกต่างจากหมอกตรงที่ฝนละอองนี้จะตกจากท้องฟ้าลงสู่ดิน [สิ่งแวดล้อม] |
| Dune ; Sand Dune | เนินทราย ; สันทราย เนินที่เกิดขึ้นในบริเวณทะเลทราย หรือบริเวณใกล้ฝั่งทะเล เนื่องจากลมได้พัดพาเอาทรายละเอียดมากองทับถมกันไว้ และเพิ่มพูนมากขึ้นเรื่อย ๆ จนมีขนาดโตเป็นเนินทรายหรือ สันทรายเตี้ยๆ และมักเกิดขึ้นในบริเวณที่มีสิ่งกีดขวางทิศทางลม จึงกั้นทรายที่ถูกลมพัดหอบมาเอาไว้ และตกลงมาทับถมกันเป็นกองโตปกคลุมสิ่งกีดขวางนั้นจนมิด ด้านของเนินที่อยู่ทางต้นลมจะมีลักษณะลาด ส่วนด้านที่อยู่ทางปลายลมจะชัน [สิ่งแวดล้อม] |
| Dyke | พนัง 1) พนังหินอัคนีที่ขวางตัวอยู่ตามชั้นหินหรือหินเดิมอื่น ๆ ของเปลือกโลก ซึ่งเกิดจากหินเหลวหรือหินหนืด (magma) ที่ถูกบีบอัดอยู่ภายใน และทะลักออกมา ตามรอยร้าวของผิวโลก แล้วแข็งตัวประจุอยู่ในรอยร้าวนั้น พนังหินนี้มักมีมุมสูงชัน ในขณะที่หินเหลวแลบขึ้นมานั้น ถ้าผ่านระหว่างชั้นของหินแต่ละชนิดที่มีรอยชั้นเป็นจุดอ่อน หินเหลวจะผ่านเข้าไปประจุอยู่ระหว่างชั้นหิน และเมื่อแข็งตัวแล้วจะกลายเป้นพนังหินอัคนีที่แทรกในชั้นหิน จึงเรียกว่า พนังแทรกชั้น (sill) 2) คันดินและทรายที่เสริมให้สูงขึ้นจากผิวดินเดิม เพื่อกั้นไม่ให้แม่น้ำหรือจากทะเล มหาสมุทรๆหลผ่านเข้ามาได้ เช่นการสร้างคันดินกั้นน้ำทะเลในประเทศเนเธอร์แลนด์ เพื่อให้ท้องทะเลแห้ง ใช้ทำการเลี้ยงสัตว์และเพาะปลูกได้ อนึ่ง ในกรณีที่เกิดน้ำท่วมอย่างฉับพลัน อาจจะสร้างคันดินกั้นน้ำมิให้น้ำทำความเสียหายแก่ทรัพย์สินบ้านเรือนประชากร แถบฝั่งน้ำได้ โดยเอาทรายใส่กระสอบไปวางเรียงซ้อนสลับกันอาจช่วยลดอุทกภัยลงได้มาก [สิ่งแวดล้อม] |
| Earthquake | แผ่นดินไหวแผ่นดินไหวเป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่แผ่นดินเกิดการสั่นสะเทือน โดยเกิดขึ้นจากการเคลื่อนที่ของเปลือกโลกชั้นนอกซึ่งเคลื่อนที่ได้ตามกระแสความร้อนของหินละลายหลอมเหลวที่เป็นส่วนประกอบชั้นในของโลก เนื่องจากเปลือกโลกประกอบขึ้นด้วยแผ่นเปลือกโลกหลายแผ่น ดังนั้นเมื่อความร้อนจากภายในโลกดันตัวออกมาจะทำให้แผ่นเปลือกโลกบางแผ่นเกิดการเคลื่อนที่ จึงทำให้การเกิดแผ่นดินไหวบนพื้นผิวโลกเกิดเฉพาะบางแห่งไม่เกิดขึ้นโดยทั่วไป นอกจากแผ่นดินไหวจะเกิดขึ้นได้เองตามธรรมชาติดังที่ได้กล่าวมาแล้ว ยังสามารถเกิดขึ้นจากการกระทำของมนุษย์ เช่น การทดลองระเบิดนิวเคลียร์ การระเบิดเหมืองแร่ |
| Fairy tale | เทพนิยายเทพนิยาย (Fairy tale) หมายถึง เรื่องในจินตนาการที่เขียนขึ้นหรือเล่าให้เด็กฟัง โดยมีตัวละครจากนิทานพื้นบ้านแบบดั้งเดิม (เช่น ภูต ยักษ์ คนแคระ แม่มด สัตว์พูดได้) กับเรื่องของเวทมนตร์ และเหตุการณ์ที่ดำเนินไปเกินคาดคิด นอกจากนี้ คำว่า "เทพนิยาย" ยังอาจใช้ในความหมายว่า เรื่องเหลือเชื่อที่เกินจะเป็นความจริงได้ บางครั้งเทพนิยายก็หมายรวมถึงตำนานด้วย อย่างไรก็ดี ส่วนที่ไม่เหมือนตำนาน หรือมหากาพย์ คือ เทพนิยายจะไม่อ้างอิงถึงสิ่งที่มีจริงในโลกนี้ ไม่ว่าจะเป็นศาสนา สถานที่ บุคคล หรือเหตุการณ์ใด ๆ ดังวลีที่ขึ้นต้นเรื่องว่า "กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว" ดังนั้น จึงไม่สามารถระบุเวลาที่แน่ชัดได้ เทพนิยายในยุคก่อนประพันธ์ขึ้นสำหรับผู้ใหญ่และเด็กอ่านพอ ๆ กัน หนึ่งในเทพนิยายที่รู้จักกันดีคือ เทพนิยายกริมม์ (Grimm’s Fairy Tales) เป็นนิทานจากสองพี่น้องตระกูลกริมม์ ซึ่งรวบรวมขึ้นจากคำบอกเล่าที่ได้ฟังมา เรื่องที่รู้จักกันดี เช่น สไนว์ไวท์ ซินเดอเรลลา ราพันเซล เจ้าหญิงนิทรา และหนูน้อยหมวกแดง เป็นต้น ในปัจจุบันยังคงมีการประพันธ์เทพนิยายและเรื่องราวที่สืบเนื่องจากเทพนิยายอยู่เสมอ [บรรณารักษ์และสารสนเทศศาสตร์] |
| Fluoride | ฟลูออไรด์ เป็นชื่อเรียกไอออนของธาตุฟลูออรีน พบทั่วไปในดิน หิน และน้ำ โดยจะพบในรูปของสารประกอบหลายชนิด ดังนั้น ในการดำรงชีวิตร่างกายจึงรับฟลูออไรด์ตลอดเวลาจากอาหารและน้ำดื่ม ตามปกติจะมีประโยชน์ต่อร่างกาย แต่ถ้าหากได้รับปริมาณมากๆ จะทำให้เกิดความผิดปกติได้ เช่น ฟันมีลักษณะจุดเป็นด่างและขรุขระ ส่วนผู้ที่ได้ฟลูออไรด์จากควันเสียของโรงงานอุตสาหกรรม จะทำให้เกิดโรคที่เรียกว่า "ฟลูออโรซิส" (Fluorosis) [สิ่งแวดล้อม] |
| Gamma ray | รังสีแกมมารังสีที่มีอำนาจการทะลุทะลวงสูง ส่งผ่านไปได้ในอากาศเป็นระยะทางไกลไชทะลุของบางอย่างได้ เช่น กระดาษ แผ่นพลาสติก แผ่นโลหะบางๆ ต้องใช้กำแพงคอนกรีตจึงจะกั้นไว้ได้ เช่น 60Co รังสี gamma เป็นอันตรายต่อร่างกายมาก เพราะไชผ่านเข้าไปได้ลึก และทำให้โมเลกุลที่มันตกกระทบกลายเป็น ion เป็นเหตุให้เคมีของโมเลกุลเปลี่ยนไป หรือเซลล์ตาย และยังผลกระทบต่อไปจนกระทั่งอวัยวะถูกทำลาย [สิ่งแวดล้อม] |
| Gaseous diffusion plant | โรงงานแบบแพร่แก๊ส, โรงงานเสริมสมรรถนะยูเรเนียมแบบหนึ่ง โดยการแยกไอโซโทปยูเรเนียม-238 และยูเรเนียม-235 ในรูปแก๊สเฮกซะฟลูออไรด์ออกจากกัน ภายในเครื่องแพร่แก๊สที่มีตัวกั้นเป็นรูพรุน ยูเรเนียม – 235 ซึ่งเบากว่าจะแพร่ผ่านเข้าสู่เครื่องแพร่แก๊สถัดๆ ไปในอัตราที่เร็วกว่า จนกว่าจะได้ยูเรเนียม-235 ที่มีสมรรถนะตามต้องการ โรงงานชนิดนี้มีขนาดใหญ่และใช้กำลังไฟฟ้ามาก จึงไม่นิยมใช้ในปัจจุบัน |
| Gene | ยีนเนื่องจากการทำงานของเซลล์สิ่งมีชีวิตอาศัยการทำงานของโปรตีนมากมายหลายชนิด ดังนั้นดีเอ็นเอจึงประกอบด้วยรหัสสำหรับการสร้างโปรตีนจำนวนมาก รหัสหนึ่งชุดของดีเอ็นเอสำหรับการสร้างโปรตีนแต่ละชนิดเรียกว่า ยีน ในกระบวนการสร้างโปรตีนเริ่มต้นด้วยยีนถอดรหัสเป็น messenger RNA (mRNA) เรียกกระบวนการนี้ว่า transcription หลังจากนั้นรหัสของ mRNA แปลเป็นกรดอะมิโนเรียกกระบวนการนี้ว่า translation เมื่อกรดอะมิโนที่ได้มาต่อกันจะกลายเป็นโปรตีนตามชนิดที่เซลล์ต้องการ |
| Genome | จีโนม เนื่องจากการทำงานของเซลล์สิ่งมีชีวิตอาศัยการทำงานของโปรตีนมากมายหลายชนิด ดังนั้นดีเอ็นเอจึงประกอบด้วยรหัสสำหรับการสร้างโปรตีนจำนวนมาก รหัสหนึ่งชุดของดีเอ็นเอสำหรับการสร้างโปรตีนแต่ละชนิดเรียกว่า ยีน ในกระบวนการสร้างโปรตีนเริ่มต้นด้วยยีนถอดรหัสเป็น messenger RNA (mRNA) เรียกกระบวนการนี้ว่า transcription หลังจากนั้นรหัสของ mRNA แปลเป็นกรดอะมิโนเรียกกระบวนการนี้ว่า translation เมื่อกรดอะมิโนที่ได้มาต่อกันจะกลายเป็นโปรตีนตามชนิดที่เซลล์ต้องการ สำหรับยีนทั้งหมดของสิ่งมีชีวิตเรียกว่า จีโนม |
| Glory Hole Mine | การทำเหมืองเปิดอุโมงค์ขนถ่าย เป็นการทำเหมืองแร่เปิดแบบหนึ่ง ในภูมิประเทศที่เป็นภูเขาค่อนข้างชัน ไม่สะดวกต่อการขนถ่ายแร่ จึงใช้วิธีการเจาะอุโมงค์ขนถ่ายลอดใต้บริเวณบ่อเหมือง เพื่อรอรับแร่จากบริเวณก้นบ่อเหมือง และอาจเจาะปล่องระบายอากาศเพื่อช่วยในการระบายอากาศด้วย [สิ่งแวดล้อม] |
| Halobutyl rubber | ยาง XIIR เป็นยางสังเคราะห์ชนิดหนึ่งซึ่งได้จากการทำปฏิกิริยาฮาโลจิเนชัน (Halogenation) ของยาง IIR กับก๊าซคลอรีน (Cl 2) หรือก๊าซโบรมีน (Br 2) ได้เป็นยางคลอโรบิวไทล์ (CIIR) หรือยางโบรโมบิวไทล์ (BIIR) ตามลำดับ ยางฮาโลบิวไทล์นี้มีปริมาณฮาโลเจนอยู่น้อยมากจึงไม่จัดอยู่ในพวกยางที่มี ขั้ว แต่ยางชนิดนี้คงรูปได้เร็ว มีระดับการคงรูปสูง และมีความต้านทานต่อการเกิด reversion ในระหว่างการคงรูปได้ดี ดังนั้นยางฮาโลบิวไทล์จึงสามารถใช้ผสมกับยางที่ไม่อิ่มตัวชนิดอื่นๆ เช่น ยางธรรมชาติได้ดีและยังสามารถเกิดการคงรูปร่วมกับยางที่ไม่อิ่มตัวชนิดอื่นๆ ได้ สมบัติของยางชนิดนี้โดยทั่วไปดีกว่ายาง IIR เล็กน้อย คือ มีอัตราการซึมผ่านของก๊าซต่ำกว่า มีความทนทานต่อโอโซน ความร้อน สภาพอากาศ และสารเคมีต่างๆ ได้ดีกว่า แต่มี hysteresis สูงกว่า การใช้งานนิยมใช้ผลิตยางโอริงหรือปะเก็นยางชนิดที่ต้องทนต่อสารเคมี ท่อไอน้ำ ยางบุด้านในของยางล้อแบบไม่มียางใน สายพาน ยางบุต่างๆ และจุกปิดขวดยา เป็นต้น [เทคโนโลยียาง] |
| Harmonized System (HS) | ระบบการจำแนกพิกัดที่สอดคล้องกัน ระบบการจำแนกพิกัดสินค้าที่สภาความร่วมมือทาง ศุลกากร (Customs Cooperation Council) ได้นำมาใช้เมื่อ พ.ศ. 2531 แทน ระบบจำแนกพิกัดสินค้าของสภาความร่วมมือทางศุลกากร (ดู CCCN) ที่ใช้อยู่แต่เดิม เนื่องจากการค้าโลกได้พัฒนาไปมาก มีสินค้าชนิดใหม่ๆ เพิ่มขึ้นมากมาย บางชนิดไม่อยู่ในระบบจำแนกพิกัด CCCN เดิม จึงต้องมีการทบทวนใหม่ให้ละเอียดขึ้นกว่าเดิม และเป็นมาตรฐานเดียวกัน ปัจจุบันประเทศต่างๆ เกือบทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทย ได้นำระบบที่สอดคล้องกันนี้มาใช้ในการจำแนกพิกัดสินค้าเพื่อการจัดเก็บภาษี ศุลกากรแล้ว [สิ่งแวดล้อม] |
| Joint | รอยแยก รอยแยกของเนื้อหินเปลือกโลกที่เกิดจาก ความเค้นและความเครียด จึงทำให้เปลือกโลกพยายามแยกตัวออก เพื่อให้หมดภาวะความกดดัน ดังนั้น จึงพบเห็นเสมอว่าหินเกือบทุกแห่ง มีรอยแยก รอยร้าวอยู่ ถ้าหินสองฟากรอยแตกไม่เหลื่อมตัวกัน เรียกรอยแตกนั้นว่า รอยแยก ถ้าเหลื่อมตัวกันไป ก็เรียกว่า รอยเลื่อน (fault) โดยที่รอยแยกนั้นเกิดจากความกดดันดังกล่าวแล้ว แนวและความเอียงเทของรอยแยกจึงมักสม่ำเสมอทั่วผืนหินแถบนั้น และแสดงทิศทางการกระทำจากแรงเค้นด้วย แนวรอยแยกในผืนหินแถบหนึ่ง ๆ อาจมีมากกว่าทิศทางเดียวก็ได้ เพราะเกิดต่างกรรมต่างวาระกัน [สิ่งแวดล้อม] |
| laser | เลเซอร์, แสงที่เกิดจากการกระตุ้นอะตอมหรือโมเลกุลของสารประกอบหรือสารละลายบางชนิด เช่น ทับทิม แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์และแก๊สผสมฮีเลียม-นีออน เป็นต้น เลเซอร์ซึ่งเกิดจากต้นกำเนิดชนิดหนึ่ง ๆ จะประกอบด้วยแสงซึ่งมีความถี่เดียวกันและเฟสตรงกัน ดังนั้นจึงเป็นการง่ายที่จะรวมลำแ [พจนานุกรมศัพท์ สสวท.] |
| long-sightedness [hypermetropia] | สายตายาว, อาการผิดปกติทางสายตา ซึ่งเกิดขึ้นกับคนที่มีกระบอกตาสั้น (ระยะจากเลนส์ตาถึงจอตาใกล้กว่าปกติ) หรือเลนส์ตาโค้งนูนน้อยกว่าปกติจึงทำให้มองดูวัตถุระยะใกล้ไม่ชัดเจนเพราะภาพของวัตถุไปตกหลังจอตา แต่มองดูวัตถุระยะไกลได้เหมือนคนปกติ (ตาคนปกติจะมองเห็นวัตถุได้ชัดเจนใ [พจนานุกรมศัพท์ สสวท.] |
| Meander | ทางน้ำโค้งตวัด ลำน้ำที่โค้งไปโค้งมาแลดูคล้ายเส้นเชือกที่วาง ขดไว้เป็นหยัก ๆ เป็นลักษณะของลำน้ำที่มักพบอยู่ในบริเวณที่ธารน้ำไหลผ่านไปในพื้นที่ค่อน ข้างราบ การกัดเซาะในทางลึกมีน้อยกว่าในทางข้าง กระแสน้ำที่ไหลมาปะทะตลิ่งด้านหนึ่งจะค่อยๆ กัดเซาะตลิ่งด้านนั้นให้พังทลายไปทีละน้อยๆ ในขณะเดียวกันตลิ่งด้านที่อยู่ตรงข้ามจะเกิดการทับถมงอกออกมา นานๆเข้าทางน้ำจึงโค้งมากขึ้น บางครั้งก็โค้งตวัดจนเกือบจะประชิดกัน ซึ่งถ้าหากประชิดกันมาก กระแสน้ำอาจเซาะตรคอคอดให้ขาดเป็นลำน้ำตัดตรงไป ส่วนที่โค้งอ้อมนั้นกลายเป้นบึงโค้งหรือทะเลสาบรูปแอก [สิ่งแวดล้อม] |
| Muscovite | มัสโคไวต์ แหล่ง - พบที่จังหวัดนครศรีธรรมราช และในแหล่งหินแกรนิต เปกมาไทต์ทั่วประเทศ เป็นตัวแร่สำคัญที่พบเสมอในทรายทั่วไป ประโยชน์ - ใช้ทำเป็นฉนวนไฟฟ้า ทำเป็นวัตถุโปร่งใสในการทำตะเกียงและเตา เศษของไมกาที่เหลือจากการทำฉนวนจะถูกนำมาใช้ทำกระดาษปิดผนัง ทำให้ผนังมีความแวววาวขึ้น ใช้ผสมกับน้ำมันทำเป็นตัวหล่อลื่น เป็นตัวนำความร้อนที่เลว จึงใช้ทำวัตถุทนไฟ [สิ่งแวดล้อม] |
| Myth | เทพปกรณัมเทพปกรณัม (Myth) คือ เรื่องที่แสดงให้เห็นถึงเหตุการณ์และเรื่องราวในบรรพกาลเกี่ยวกับพื้นโลก ท้องฟ้าและพฤติกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ โดยมีเทพเจ้าเป็นผู้ควบคุมปรากฎการณ์ทางธรรมชาติ ซึ่งรูปร่างลักษณะของเทพเจ้าจะเหมือนกับมนุษย์ทั่วไป แต่เป็นมนุษย์ที่อมตะ คือ เป็นผู้ที่ไม่ตายและมีพลังอำนาจทางเวทมนต์คาถาและมีอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ เทพปกรณัมจึงเป็นนิทานเกี่ยวกับเทพเจ้า เทพธิดาประจำถิ่น ประจำเผ่าพันธุ์ ตามความเชื่อของแต่ละสังคม เช่นเรื่องพระอินทร์ พระอิศวร พระราหู เป็นต้น สำหรับเรื่องเทพปกรณัมนี้อาจเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากสำหรับเด็กโดยเฉพาะเด็กเล็ก ๆ จนถึงอายุ 7-8 ขวบ ส่วนเด็กอายุ 9-14 ปี ควรได้อ่านเทพปกรณัมฉบับดัดแปลง เพราะโตพอที่จะเข้าใจเรื่องราวอันสลับซับซ้อนและเป็นพื้นฐานนำไปสู่ความเข้าใจเกี่ยวกับมหากาพย์และนิทานวีรบุรุษต่อไป |
| natural selection | การคัดเลือกโดยธรรมชาติ, การที่ลูกหลานของสิ่งมีชีวิต ไม่ว่าจะเป็นพืชหรือสัตว์จะมีความแตกต่างไปจากพ่อแม่เล็กน้อย ซึ่งลูกหลานเหล่านี้ตัวที่มีความเหมาะสมต่อสภาพแวดล้อมมากกว่าก็จะมีชีวิตอยู่ และสืบพันธุ์ได้ ส่วนตัวที่มีความเหมาะสมน้อยจะตายไป จึงเป็นผลให้สิ่งมีชีวิตเปลี่ยนไปเพื่อให้เ [พจนานุกรมศัพท์ สสวท.] |
| Newly Industrialized Countries (NICs) | ชื่อที่ใช้เรียกประเทศกำลังพัฒนาบางประเทศที่ มี การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจไปสู่การเป็นประเทศอุตสาหกรรม ธนาคารโลกถือว่า ประเทศที่มีมูลค่าการผลิตของภาคอุตสาหกรรม ระหว่างร้อยละ 22-27 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (ดู GDP) นั้นจึงจะอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานของความเป็นประเทศอุตสาหกรรมใหม่ ในแถบเอเชียมีประเทศที่เป็นประเทศอุตสาหกรรมใหม่แล้ว 4 ประเทศ ได้แก่ ไต้หวัน ฮ่องกง สาธารณรัฐเกาหลี และสิงคโปร์ สำหรับไทยหากพิจารณาตามเกณฑ์ของธนาคารโลกแล้ว ในขณะนี้จัดได้ว่าเริ่มเข้าสู่ความเป็นประเทศอุตสาหกรรมใหม่ เนื่องจากมีสัดส่วนมูลค่าการผลิตภาคอุตสาหกรรมต่อผลผลิตรวมภายในประเทศ ประมาณร้อยละ 48 ใน พ.ศ. 2538 [สิ่งแวดล้อม] |
| Oil Shale | หินน้ำมัน มีลักษณะคล้ายหินดินดาน สีน้ำตาลอ่อนจนถึงน้ำตาลแก่ มีอินทรียสารที่เรียกว่าเคโรเจน (Kerogene) เป็นสารน้ำมันอุ้มอยู่ในเนื้อหิน ถ้าจุดไฟจะติดไฟ ชาวบ้านจึงเรียกว่า หินติดไฟหรือหินดินดานน้ำมัน ซึ่งจะใช้ประโยชน์ในการกลั่นเอาน้ำมันใช้เป็นเชื้อเพลิงและประโยชน์อื่นๆ แหล่งหินน้ำมันที่สำคัญในประเทศไทยได้แก่ แหล่งที่อำเภอแม่สอด-แม่ระมาด และที่อำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก แหล่งบ้านป่าคา อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน และแหล่งที่อำเภอเมือง จังหวัดกระบี่ [ปิโตรเลี่ยม] |
| Thai-English: NECTEC's Lexitron Dictionary | |
|---|---|
| seeing is believing | (idm.) เห็นแล้วจึงจะเชื่อ |
| ตัวอย่างประโยค จาก Meemodel ตัวอย่างประโยคภาษาอังกฤษ | |
|---|---|
| So I went to bed very early | ดังนั้นฉันจึงเข้านอนแต่หัวค่ำ |
| So I would like to visit there one day | ดังนั้นฉันจึงอยากจะไปเที่ยวที่นั่นสักวัน |
| I'm self-employed so I have to work everyday | ฉันเป็นเจ้านายตัวเองดังนั้นฉันจึงต้องทำงานทุกวัน |
| So I don't really have enough time for studying | ดังนั้นฉันจึงไม่มีเวลามากพอสำหรับการศึกษา |
| But she didn't fancy him so she said 'no' | แต่เธอไม่ได้ชอบเขาดังนั้นเธอจึงบอกปฏิเสธ |
| When it gets dark, then we move in closer | เมื่อมันเริ่มมืดเราจึงจะเคลื่อนเข้าไปใกล้ |
| So I work real hard each and every day | ดังนั้นฉันจึงทำงานหนักจริงๆ ในแต่ละวันและทุกๆ วัน |
| Because he is really nice he never hits his brother | เพราะเขาเป็นคนนิสัยดีจริงๆ เขาจึงไม่เคยตีน้องชายตัวเองเลย |
| How come you are here? | เหตุใดเธอจึงมาอยู่ที่นี่ |
| How come I can't do it until now? | เพราะเหตุใดฉันจึงไม่สามารถทำมันได้จนถึงตอนนี้ |
| I'm grounded for the next three days, so I can't help you | ฉันถูกกักบริเวณในสามวันนี้ ดังนั้นฉันจึงไม่สามารถช่วยเธอได้ |
| ตัวอย่างประโยค จาก Open Subtitles | |
|---|---|
| Can only turn on a full moon. | จึงกลายร่างเฉพาะคืนพระจันทร์เต็มดวงเท่านั้น |
| Since then, werewolves can only turn on a full moon and vampires are weakened by the sun. | จึงกลายร่างเฉพาะคืนพระจันทร์เต็มดวงเท่านั้น และดวงอาทิตย์จะทำให้แวมไพร์อ่อนแอ |
| Sought help from the Faceless Men. | จึงขอความช่วยเหลือ จากสมาคมไร้ลักษณ์ |
| My name is Martin James Walker. | จึงขอทำให้ง่ายในทุกคน ชื่อของฉันคือมาร์ตินเจมส์วอล์คเกอร์ |
| I hereby order all cadets to report to hangar 1 immediately. | จึงขอสั่งให้นักเรียนทุกนายไปรายงานตัวที่โรงจอด 1 เดี๋ยวนี้เลย |
| Traffic police are advising all drivers to avoid the area. | จึงขอแนะนำ ให้ใช้ทางแยกอื่นค่ะ |
| Prosecution requests... maximum allowed sentence of death penalty. | จึงขอให้ศาลได้ตัดสินให้.. เขาได้รับโทษสูงสุดขั้น ขั้นประหารชีวิต |
| So bring your good-luck stuff. | จึงขอให้เอา เครื่องนำโชคติดตัวไปด้วย |
| So let's go get those son of a bitches. | จึงขอไปรับ ลูกชายของผู้ที่หมา |
| So you stole the Shard from Randall. | จึงขโมยชาร์ดจากแรนดัล |
| So it makes sense that maybe they would've, | จึงค่อนข้างเป็นไปได้ที่ พวกมันจะ |
| I thought maybe it was because your hands were dirty. | จึงคิดได้ว่าไม่แน่ มือคุณต่างหากที่สกปรก |
| So, as a result, the MAV for Ares 4... is already there... at the Schiaparelli crater, just waiting. | จึงคือผลให้ เอมแอฟี สำหรับ เอรีส 4 ที่มีอยู่แล้ว ที่ปล่อง แชปาเรลี เพียงรอ |
| It's an industry that is massively subsidized by Japanese taxpayers, and when you have those sorts of subsidies in place, you invite corruption. | จึงจะถูกพิจารณาเป็น เรื่องชีวิวิทยาไร้สาระ มันชัดเจนอยู่แล้วว่าการประมง ของทั้งโลกกำลังถดถอยลง แล้วก็ผู้ทำผิดชัดเจนคือ มนุษย์ นั่นแหละ |
| The inscription says that only a drop of blood from a person of pure heart can open the Eye. | จึงจะสามารถเปิดประตูแห่งดวงตา สามีคุณทายถูก |
| Can perceive my true visage. | จึงจะสามารถเห็นใบหน้าที่แท้จริงข้าได้ |
| It is not taking passengers | จึงจะไม่หยุดรับผู้โดยสาร ช่วยผมด้วย |
| I need you out here. | จึงจำต้องให้คุณออกมาช่วย |
| A requirement for string theory, or M-they, if you will, is the existence of such monopoles. | จึงจำเป็นต้องใช้ทฤษฎีแขวน หรือคุณจะเรียกว่า ทฤษฎีเอ็มก็ได้ เป็นการเกิดแม่เหล็ก ขั้วเดียวดังกล่าว |
| Which is why I need you to take Carl and get out of here tonight. | จึงจำเป็นที่ผมจะต้องส่ง คุณและคาร์ลไปอยู่ที่ีอื่น |
| It's imperative that we find him. | จึงจำเป็นที่เราต้องหาตัวเขา |
| I recognize that supporting me as you did must have been difficult. | จึงตระหนักว่าการช่วยเหลือผมเหมือนเมื่อก่อนคุณคงอึดอัดใจ |
| You will join your classmates in detention. | จึงต้องกักบริเวณร่วมกับเพื่อน ๆ |
| I'm counting on you in particular. | จึงต้องขอแรงให้ทำอะไรหน่อย |
| So, I did what I had to do. | จึงต้องทำสิ่งที่จำเป็น |
| Caught the eye of a good coach. I don't know. | จึงต้องหาคนที่จะมาช่วยฝึกผม ไม่รู้สินะ |
| It's gonna take some time before they're certain. | จึงต้องใช้เวลาเพื่อให้แน่ใจก่อน |
| They put us all in delta. | จึงต้องให้ทีม โซลิดเดลต้า |
| So she tried to find a worthy man. | จึงตามหาชายที่จะมาเป็นเจ้าบ่าวแก่กูมิโฮ |
| Do you believe in the existence of extraterrestrials? | จึงติดป้ายกรณีเหล่านี้ว่า ปรากฎการณ์ที่ไม่สามารถอธิบายได้ |
| Plank photographed and then destroyed. | จึงถ่ายภาพไว้ และทำลายทิ้ง. |
| So why assume the worst? | จึงถือว่าเลวร้ายที่ สุดไหม |
| It was at this time a crisis response team was activated and everything you see around you was set in motion. | จึงถูกคำนวณใหม่ และในเวลานี้ ทีมกู้วิกฤต ได้เริ่มปฏิบัติการ |
| So they treated him like a monster. | จึงถูกเลี้ยงเหมือนอสุรกาย |
| To be up here, away from the bustle, | จึงทรงหลีกหนีจากความวุ่นวาย และมาอยู่ที่นี่ |
| And she is now turning that rage | จึงทำให้หล่อนไม่ยอมรับ |
| The tire is worn and torn terribly. | จึงทำให้อย่างเริ่มจะฉีกซึ่งจะนำไปสู่ความเสียหาย |
| Which is why he wasn't real FBI. He didn't pass | จึงทำให้เขาไม่ได้เป็นเจ้าหน้าที่ของเอฟบีไอ เขาไม่ผ่าน |
| As you'd already killed her husband she must have been the only one left to question. | จึงน่าจะเหลือหล่อนคนเดียว ให้พวกมันสอบสวน |
| And said, that each had earned a prize for having been clever enough to evade him. | จึงบอกจะให้รางวัล ที่ฉลาดหาทางข้ามแม่น้ำได้ |