| acronym | (แอค' โรนิม) n. คำย่อจากพยัญชนะตัวแรกหลายคำ. -acronymic adj. คำย่อรัสพจน์หมายถึง คำย่อที่เกิดจากการนำอักษรตัวแรก หรือกลุ่มอักษรบางตัวมาสร้างขึ้นเป็นคำใหม่ประกอบด้วยอักขระตั้งแต่สองตัวขึ้นไป นิยมออกเสียงเหมือนคำปกติ เช่น DOS ซึ่งเอาอักษร D มาจากคำว่า Disk อักษร O มาจาก คำ Operating และ S มาจากคำว่า System คำนี้จะอ่านออกเสียงว่า "ดอส" แทนที่จะอ่านว่า ดีโอเอส คำย่อประเภทนี้ นิยมใช้กันมากใน วงการคอมพิวเตอร์ เช่น BASIC ซึ่งย่อมาจาก Beginner's All-purpose Symbolic Instruction Code ก็อ่านว่า "เบสิก" |
| ammonolysis | ขบวนการหนึ่งที่คล้าย hydrolysis แต่เป็นแอมโมเนียแทนที่จะเป็นน้ำ |
| antipersonnel | (แอนทีเพอ' ซะเนล) adj. ใช้ต่อต้านหรือทำลายคน (แทนที่จะเป็นการต่อต้านหรือทำลายเครื่องยนต์หรือาวุธของข้าศึก) ชนิดระเบิดสังหาร (used against enemy personnel) |
| api | (เอพีไอ) ย่อมาจาก application program interface หมายถึงวิธีการอย่างหนึ่งที่ทำให้ ผู้ใช้คอมพิวเตอร์รู้สึกว่า การใช้คอมพิวเตอร์ง่ายขึ้นกว่าเดิม เช่น เอพีไอจะกำหนดขั้นตอนมาตรฐานให้โปรแกรมสำเร็จต่าง ๆ ทำงาน โดยวิธีให้ผู้ใช้เลือกจากรายการคำสั่ง (menu) หรือตอบคำถามในกรอบสนทนา (dialog box) แทนที่จะต้องจำคำสั่งอย่างแต่ก่อน การใช้ระบบวินโดว์บนเครื่องพีซีก็ดี OS/2 ก็ดี หรือระบบของแมคอินทอช ก็ดี ล้วนเป็นตัวอย่างที่เห็นได้ชัดของการนำเอพีไอมาใช้ |
| apogamy | (อะพอก'กะมี) n. การเกิด sporophyte จากเซลล์หรือ gametophyte (แทนที่จะเป็นไข่) -apogamic, apogamous adj. |
| apple menu | เมนูลูกแอปเปิลหมายถึง โปรแกรมต่าง ๆ ในคอมพิวเตอร์แมคอินทอช ที่สามารถสั่งให้ทำงานในระหว่างที่เครื่องกำลังทำโปรแกรมอื่นอยู่ได้ โปรแกรมเหล่านี้จะรวมอยู่ในเมนูที่มีสัญลักษณ์เป็นรูปลูกแอปเปิลแหว่ง (แทนที่จะมีชื่อเมนูตามปรกติ) และจะอยู่เป็นรายการแรกซ้ายมือสุดบนแถบเมนู เมนูนี้จะประกอบด้วยรายการย่อยอีกหลายรายการด้วยกัน เช่น นาฬิกา, เครื่องคำนวณ, แผงควบคุม ฯ รวมทั้งที่สำคัญที่สุด คือ แฟ้มภาพ ที่เรียกว่า scrapbook เป็นต้น |
| arbitrary | (อาร์'บิทระรี) adj. ตามอำเภอใจ,ไร้เหตุผล,เอาแต่อารมณ์,โดยพลการ,ตัดสินโดยผู้ตัดสิน (แทนที่จะโดยกฎหมายของรัฐ) . -arbitrariness n., Syn. capricious, frivolous) |
| arpeggio | (อาร์เพจ'จีโอ) n. เสียงดนตรีชนิดมีความถี่ตามกัน แทนที่จะพร้อมกัน, การบรรเลงซอชนิดหนึ่ง. -arpeggiated, arpeggioed adj. |
| bubble jet printer | เครื่องพิมพ์แบบบับเบิลเจ็ตหมายถึง เครื่องพิมพ์แบบฉีดหมึกที่ใช้ความร้อนฉีดหมึกออกมาแทนที่จะใช้ไฟฟ้า |
| civil marriage | n. การสมรสที่กระทำพิธีโดยข้าราชการ (แทนที่จะเป็นพระ) |
| concrete poetry | n. โคลงกลอน ฉันท์ กาพย์ ที่ประพันธ์โดยวิธีจัดหรือลำดับคำเป็นแบบแผน แทนที่จะเป็นไปตามประเพณีดั้งเดิม |
| cross hairs | n. เส้นไขว้กล้องสำหรับหมายวัตถุที่ส่องดู,เส้นกากบาทในกล้องปืนเล็งเป้า + เป็นรูปลักษณ์ของตัวชี้ตำแหน่ง (cursor) แบบหนึ่ง ที่แตกต่างกันออกไปในบางโปรแกรม เช่น ในโปรแกรมการวาดภาพในระบบวินโดว์ มักมีลักษณะเป็นเส้นตัดกัน (+) แทนที่จะเห็นเป็นลูกศรตามปกติ |
| dingbats | (ดิงแบตส์) เป็นชื่อแบบอักษร (font) ที่มีลักษณะเป็นภาพแทนที่จะเป็นตัวอักษรหรือตัวเลข แบบตัวอักษรที่มีลักษณะเป็นภาพนี้มีหลายชื่อ นอกจาก Zapf Dingbats ในแมคอินทอชแล้ว ในพีซีก็มี Wingdings (ภาพเหล่านี้จะขยาย/ลดขนาดได้เหมือนตัวอักษร) |
| firmware | เฟิร์มแวร์หมายถึง ซอฟต์แวร์ที่บรรจุไว้ในชิปแทนที่จะบรรจุไว้ในจาน บันทึกข้อมูลตามปกติ เช่น ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในตอนเริ่มต้น เพราะจะต้องทำงานทันทีที่เปิดเครื่องคอมพิวเตอร์ |
| collate | (โคเลท') {collated,collating,collates} vt. ตรวจเทียบ,ตรวจทาน,ตรวจปรู๊ฟ,ปรับให้เหมาะสม,ลำดับหน้า,เรียง,แต่งตั้งตำแหน่งทางศาสนาคริสต์ รวมแฟ้มเรียง1. หมายถึงการนำแฟ้มข้อมูลมาเรียงกัน2. เป็นคำสั่งพิมพ์เมื่อต้องการพิมพ์หลายชุด (ถ้าใช้เครื่องพิมพ์เลเซอร์) แต่ต้องการให้พิมพ์ให้เสร็จทีละชุด (แทนที่จะพิมพ์หน้าเดียวกันให้ครบจำนวนชุดที่ต้องการ) การพิมพ์แบบ collate จะใช้เวลาในการพิมพ์มากกว่า |
| computerize | (-พิว'ทะไรซ) vt. คำนวณด้วยเครื่องคอมพิวเตอร์, See also: computerization n. ทำให้เป็นระบบคอมพิวเตอร์หมายถึง งานต่าง ๆ ที่ใช้ระบบคอมพิวเตอร์เข้าไปช่วย แทนที่จะทำด้วยมือ (Manual) ซึ่งจะให้ผลที่รวดเร็ว แน่นอน และมีความผิดพลาดน้อย ตัวอย่างเช่นการพิมพ์ด้วยเครื่องพิมพ์ดีด ย่อมจะสู้การพิมพ์ด้วยคอมพิวเตอร์ไม่ได้ เพราะเร็วกว่า แก้ไขง่ายกว่า เก็บบันทึกไว้ใช้ใหม่ก็ได้ เป็นต้น |
| desktop publishing | การจัดพิมพ์ด้วยคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะใช้ตัวย่อว่า DTP (อ่านว่า ดีทีพี) หมายถึง การนำภาพและข้อความมาจัดวางไว้ด้วยกันบนจอภาพ ในตำแหน่งที่สวยงาม ดูแล้วสบายตา มักใช้เป็นต้นแบบ (ต้นฉบับที่จะนำไปผลิตต่อ) ของเอกสารสิ่งพิมพ์ อธิบายง่าย ๆ ก็คือ การจัดเตรียมต้นฉบับเอกสารสิ่งพิมพ์โดยใช้เครื่องคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะ (desktop computer) แทนที่จะเป็นการ "ตัดปะ" อย่างสมัยก่อน อย่างไรก็ตาม ก็ต้องใช้โปรแกรมช่วย โปรแกรมที่นิยมใช้กันมาก คือ PageMaker และ QuarkXpress การจัดเตรียมเอกสารสิ่งพิมพ์ด้วยวิธีนี้ จะช่วยลดค่าใช้จ่ายได้มากทีเดียว และเป็นที่นิยมมากในปัจจุบัน |
| dtp | (ดีทีพี) ย่อมาจาก desktop publishing ซึ่งแปลว่า การจัดพิมพ์ (หรือการจัดเตรียมต้นแบบของเอกสารสิ่งพิมพ์) ด้วยคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะ หมายถึง การนำภาพและข้อความมาจัดวางไว้ด้วยกันบนจอภาพ ในตำแหน่งที่สวยงาม ดูแล้วสบายตา มักใช้เป็นต้นแบบ (ต้นฉบับที่จะนำไปผลิตต่อ) ของเอกสารสิ่งพิมพ์ อธิบายง่าย ๆ ก็คือ การจัดเตรียมต้นฉบับเอกสารสิ่งพิมพ์โดยใช้เครื่องคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะ (desktop computer) แทนที่จะเป็นการ "ตัดปะ" อย่างสมัยก่อน อย่างไรก็ตาม ก็ต้องใช้โปรแกรมช่วย โปรแกรมที่นิยมใช้กันมาก คือ PageMaker และ QuarkXpress การจัดเตรียมเอกสารสิ่งพิมพ์ด้วยวิธีนี้ จะช่วยลดค่าใช้จ่ายได้มากทีเดียว และเป็นที่นิยมมากในปัจจุบัน |
| gazebound | n. สุนัขที่ล่าเหยื่อด้วยสายตา (แทนที่จะด้วยกลิ่น) |
| hot spot | จุดร้อนหมายถึง เนื้อที่บางส่วนบนจอภาพ ที่เมื่อกดเมาส์ลงไปแล้ว จะทำให้เกิดรายการอื่นขึ้นมา แทนที่จะเป็นเรื่องเดิมที่ทำอยู่ ตัวอย่าง เช่นในโปรแกรมประเภทใช้สื่อหลายแบบ (multimedia) หรือการเรียกเมนู Help หรือกดเรียกลูกโป่ง (balloon) มาให้คำอธิบายในเครื่องแมคอินทอช |
| kind | (ไคดฺ) n. ชนิด,จำพวก,ประเภท,กลุ่ม,พรรคพวก,พันธุ์,ลักษณะ,คุณสมบัติ,แบบ,รูปแบบ. -Phr. (inkind แบบเดียวกัน,เป็นสินค้า (แทนที่จะเป็นเงิน)) . -Phr. (of akind ชนิดเดียวกัน ลักษณะเดียวกัน) adj. กรุณา,ปรานี,ใจดี,หวังดี,เมตตา |
| manual feed | ป้อนด้วยมือหมายถึง การทำด้วยมือแทนการสั่งให้ทำงานอัตโนมัติ เป็นต้นว่า การส่งกระดาษเข้าไปในเครื่องพิมพ์เลเซอร์ (laser printer) ทีละแผ่นด้วยมือ แทนที่จะให้เครื่องพิมพ์ดึงกระดาษเองจากถาดใส่กระดาษ (tray) โดยปกติ จะใช้วิธีนี้ เมื่อต้องสั่งพิมพ์งานที่ไม่ใช้กระดาษขนาดมาตรฐาน เช่น ซองจดหมายฯ |
| eisa | (อีซา) ย่อมาจาก extended industry standard architecture (แปลว่า การออกแบบมาตรฐานแบบขยาย) คอมพิวเตอร์ของบริษัทไอบีเอ็มจะออกแบบและใช้บัส (bus) แบบ ISA (industry standard archi- tecture) เป็นมาตรฐาน แต่เครื่องที่เทียบเคียงกับเครื่องไอบีเอ็ม (IBM compatibles) นั้น แทนที่จะใช้ตามมาตรฐานนี้ กลับออกแบบบัสให้เพิ่มความเร็วขึ้น เรียกว่า อีซา เมื่อไอบีเอ็มผลิตคอมพิวเตอร์ PS/2 จึงได้กำหนดมาตรฐานของบัสใหม่ โดยพัฒนาให้เร็วยิ่งขึ้นไปอีก เรียกว่า MCA ซึ่งย่อมาจาก micro channel architecture ดู MCA ประกอบ |
| extended industry standar | extended industry standard architecture การออกแบบมาตรฐานแบบขยายใช้ตัวย่อว่า EISA (อ่านว่า อีซา) คอมพิวเตอร์ของบริษัทไอบีเอ็มจะออกแบบและใช้บัส (bus) แบบ ISA (Industry Standard Architecture) เป็นมาตรฐาน แต่เครื่องที่เทียบเคียงกับเครื่องไอบีเอ็ม (IBM compatibles) นั้น แทนที่จะใช้ตามมาตรฐานนี้ กลับออกแบบบัสให้เพิ่มความเร็วขึ้น เรียกว่า อีซา เมื่อไอบีเอ็มผลิตคอมพิวเตอร์พีเอสทู (PS/2) จึงได้กำหนดมาตรฐานของบัสใหม่ โดยพัฒนาให้เร็วยิ่งขึ้นไปอีก เรียกว่า MCA ซึ่งย่อมาจาก micro channel architecture ดู MCA ประกอบ |
| mattock | (แมท'เทิค) n. เครื่องมือขุดดินคล้ายจอบชนิดหนึ่ง รูปคล้าย pickax (ดู) แต่ปลายหนึ่งกว้าง แทนที่จะแหลม |
| optical mouse | เมาส์แสงหมายถึง อุปกรณ์ที่ทำหน้าที่เหมือนเมาส์ แต่แทนที่จะมีลูกกลิ้งกลม ๆ อยู่ด้านล่าง กลับใช้ลำแสง |
| paddle | (แพค'เดิล) n.,vt.,vi. พาย,แกว่ง,กวน,แกว่งน้ำ,เดินเตาะแตะ,เขี่ยด้วยมือ แพดเดิล หมายถึง อุปกรณ์นำเข้าข้อมูลอีกตัวหนึ่ง มีลักษณะคล้ายกับก้านควบคุม (joystick) ผิดกันแต่ว่า ที่จับของแพดเดิลนี้จะมีลักษณะเป็นปุ่มกลม ๆ แทนที่จะเป็นแท่งยาวแบบก้านควบคุม ปุ่มดังกล่าว จะใช้มือบิดหมุนไปในทิศทางต่าง ๆ ได้ มักใช้ในการเล่นเกมส์เท่านั้น, See also: paddler n. |
| peer-to-peer | เพียทูเพียหมายถึง วิธีการจัดเครือข่ายคอมพิวเตอร์แบบหนึ่ง ที่กำหนดให้คอมพิวเตอร์ในเครือข่ายทุกเครื่องเหมือนกันหรือเท่าเทียมกัน หมายความว่า แต่ละเครื่องต่างมีโปรแกรมหรือมีแฟ้มข้อมูลเก็บไว้เอง การจัดแบบนี้ทำให้สามารถใช้โปรแกรมหรือแฟ้มข้อมูลของคอมพิวเตอร์เครื่องใดก็ได้ แทนที่จะต้องใช้จากเครื่องบริการแฟ้ม (file server) เท่านั้น วิธีการจัดอีกลักษณะหนึ่ง ที่เรียกว่า client-server นั้น คือการกำหนดให้คอมพิวเตอร์เครื่องหนึ่งเป็นเครื่องบริการแฟ้ม หรือเป็นที่เก็บโปรแกรมและแฟ้มทั้งหมด คอมพิวเตอร์ในเครือข่ายจะเรียกใช้โปรแกรมหรือแฟ้มข้อมูลจากกันไม่ได้ ต้องเรียกจากเครื่องบริการแฟ้มเท่านั้น ดู file server ประกอบ |
| pusher | (พุช'เชอะ) n. ผู้ผลัก,ผู้ดัน,คนเสือก,เครื่องบินที่มีใบพัดชนิดผลักดัน (แทนที่จะเป็นลากพา) , (สแลง) ผู้ขายยาเสพติด |
| stylograph | (สไท'ละกราฟ,-กราฟ'ฟิค) n. ปากกาหมึกหลอดจิ๋ว (แทนที่จะเป็นปุ่มที่หัว) ,ปากกาปากเหล็ก (สมัยก่อน) สำหรับเขียนแผ่นขี้ผึ้ง |
| stylographic pen | (สไท'ละกราฟ,-กราฟ'ฟิค) n. ปากกาหมึกหลอดจิ๋ว (แทนที่จะเป็นปุ่มที่หัว) ,ปากกาปากเหล็ก (สมัยก่อน) สำหรับเขียนแผ่นขี้ผึ้ง |
| vice | (ไวซฺ) n. ความชั่ว,ความชั่วร้าย,ความเลว,ความเลวทราม,เรื่องชั่วทางเพศ,ความผิดพลาด,ปมด้อย,ข้อเสีย,มลทิน,ข้อบกพร่อง,ความบกพร่องทางกาย,นิสัยที่เลว. prep. แทนที่,แทนที่จะ,แทน,รอง,ตัวแทน, See also: viceless adj., Syn. depravity |
| zapf dingbats | แซพฟ ดิงแบตส์ เป็นชื่อแบบอักษร (font) ที่มีลักษณะเป็นภาพแทนที่จะเป็นตัวอักษรหรือตัวเลข แบบตัวอักษรที่มีลักษณะเป็นภาพนี้มีหลายชื่อ นอกจากชื่อนี้ที่ใช้กับเครื่องแมคอินทอชแล้ว ในพีซีก็มี Wingdings, Webdings (ภาพเหล่านี้จะขยาย/ลดขนาดได้เหมือนตัวอักษร) บางทีเรียกสั้น ๆ ว่า Dingbats |
| save as | หมายถึง การสั่งเก็บแฟ้มข้อมูลโดยต้องมีการกำหนดชื่อ ถ้ามีชื่อเก่าอยู่แล้ว จะใช้ชื่อเดิมหรือกำหนดชื่อใหม่ก็ได้ แต่ถ้าจะเปลี่ยนที่เก็บ (path) หรือเปลี่ยนรูปแบบการเก็บ (format) ก็ต้องใช้คำสั่ง save as (แทนที่จะใช้ save) บางโปรแกรมผู้ใช้สามารถกำหนดรูปแบบการเก็บได้ด้วย เช่น โปรแกรม Excel จะเก็บเป็นแฟ้มข้อความธรรมดา (text) หรือ เป็นตารางจัดการ (work sheet) ฯ ก็ได้ โปรแกรม PageMaker ก็ให้เลือกเก็บเป็น "ต้นแบบ" หรือ เก็บเป็นแฟ้มเข้อมูลธรรมดาก็ได้ดู save เปรียบเทียบ |
| second generation compute | คอมพิวเตอร์ยุคที่สองหมายถึงคอมพิวเตอร์ตั้งแต่ราวทศวรรษ 1960 จนถึงต้น 1970 มีคุณสมบัติที่สำคัญคือ มีขนาดเล็กว่ายุคที่หนึ่งมาก ใช้กำลังไฟน้อยลง และให้ความร้อนน้อยลงด้วย เพราะหน่วยความจำที่ใช้เป็น วงจรที่ประกอบด้วยทรานซิสเตอร์ (transistor) แทนที่จะเป็นหลอดสุญญากาศเหมือนยุคที่หนึ่ง ส่วนหน่วยความจำช่วย (auxiliary memory) นิยมใช้เทปหรือแถบบันทึก และจานบันทึก การนำข้อมูลเข้าและการแสดงผล สามารถทำได้ควบคู่ไปกับการคำนวณ เริ่มรู้จักใช้ระบบปฏิบัติการ (operating system) ควบคุมดูแลการทำงานของคอมพิวเตอร์ |
| wildcards | สัญลักษณ์ตัวแทนหมายถึงตัวอักขระหรือสัญลักษณ์ที่ใช้แทนตัวอักขระใด ๆ ก็มักใช้เมื่อต้องการสั่งให้มีการค้นแต่ไม่สามารถจะบอกรายละเอียดต่าง ๆ ได้ทั้งหมด แม้แต่ชื่อก็อาจรู้แต่เพียงขึ้นต้นด้วยตัว S ในกรณีเช่นในระบบดอสกำหนดให้ใช้สัญลักษณ์ตัวแทนได้ 2 แบบ คือ 1. เครื่องหมายดอกจัน (*) ใช้แทนอักขระ ใด ๆ ก็ได้กี่ตัวก็ได้ 2. สัญลักษณ์ ?แทนอักขระใดก็ได้?แต่จำกัดเพียงตัวเดียวเช่น s*.xls sale.xls *.bmp arches.bm s????.* sweet.doc ?m.* om.pm4 suga?.??? sugar.txt *.* ทุกแฟ้ม WIMP : วิมพ์เป็นตัวย่อของคำต่อไปนี้คือ windows, icons, menus, pointing device ซึ่งหมายถึงอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ต้องใช้ในระบบกูอี (GUI) แทนที่จะใช้วิธีการพิมพ์คำสั่งเป็นการเปรียบเทียบระหว่างดอสและวินโดว์ |